Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Yürürlüğe Girdi - I. Bölüm - Borçların Yapılandırılması

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Yürürlüğe Girdi - I. Bölüm - Borçların Yapılandırılması

13.03.2023

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Ä°le Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun YürürlüÄŸe Girdi

Uzun süredir kamuoyunu meÅŸgul eden Vergi Affı yasası, teknik adıyla “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun”, 12 Mart Pazar günü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüÄŸe girdi.

7440 Sayılı Kanun’un içeriÄŸinde;

• Vergi affı düzenlemesine;

- KesinleÅŸmiÅŸ alacaklara,

- Kesinleşmemiş veya dava safhasında alacaklara,

- İnceleme ve tarhiyat aşamasında bulunan vergilere,

- Matrah artırımına,

- Ä°ÅŸletme kayıtlarının düzeltilmesine,

• Kurumlara istisna ve indirim tutarları üzerinden ek vergi getirilmesine,

• Depremler nedeniyle mücbir sebep ilan edilen yerlerdeki mükellefler için yapılan bazı düzenlemelere,

• Ar-Ge ve tasarım merkezi ile teknoloji geliÅŸtirme bölgeleri dışında, teÅŸvik kapsamında çalışılabilecek süreye iliÅŸkin CumhurbaÅŸkanına verilen %75’e kadar artırma yetkisinin %100’e çıkarılmasına,

• Åžirket birleÅŸme ve devirlerinin desteklenmesi amacıyla iÅŸtirak hissesi alımı nedeniyle yüklenilen finansman giderlerinin devir sonrası da indirimine imkân tanınmasına,

• Genç giriÅŸimcilerin kazançlarına saÄŸlanan gelir vergisi istisnası tutarının artırılmasına,

• Boru hatları veya elektrik telleri ile taÅŸman ve sürekli akış hâlinde olan malların ithaline iliÅŸkin olarak ithalatın yapıldığı vergilendirme dönemine ait katma deÄŸer vergisi beyannamesinin verilme süresi sonuna kadar ödenen katma deÄŸer vergisinin, ithalatın yapıldığı dönemde indirim konusu yapılabilmesine,

iliÅŸkin düzenlemelere yer verilmiÅŸtir.

A- VERGÄ° AFFINA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N DÜZENLEMELER,

Yapılandırma Kanununun Önceki Kanunlardan Farkı;

Bu Kanunun vergi ve matrah artırımı düzenlemelerine iliÅŸkin hükümleri ile önceki yapılandırma kanunlarının arasında bazı farklılıklar bulunmaktadır.

Bunlar;

• Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 6 numaralı bendinde yer alan kar payı ödemeleri ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında yer alan tam mükellef kurumlar tarafından, dar mükellef kurumlara yapılan kar payı ödemeleri ilk defa matrah artırımı kapsamına alınmaktadır.

• Vergi incelemeleri ve takdir iÅŸlemlerinin Kanunun yayımını izleyen 7 iÅŸ günü (önceki düzenlemelerde bu süre yaklaşık 2 ay idi) içinde sonuçlandırılamaması hâlinde bu iÅŸlemlere devam edilmeyecektir.

• Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin beyan ettikleri matrahları artırmaları hâlinde, daha önce tevkif yoluyla ödemiÅŸ oldukları vergiler, artırılan matrahlar üzerinden hesaplanan vergilerden mahsup edilebilecektir (Önceki yapılandırma kanunlarında bunun yapılamayacağına iliÅŸkin madde hükmü vardı, bu kanun da ise bu hükme yer verilmemiÅŸtir).

• Ä°ÅŸletmede mevcut olduÄŸu hâlde kayıtlarda yer almayan emtia üzerinden ödenen KDV genel esaslara göre indirilecek; ancak iadeye konu edilmeyecektir.

• Matrah ve vergi artırımına iliÅŸkin verilecek beyannameler için 1.000 TL damga vergisi getirilmiÅŸtir.

I- Kapsam;

a) Yeniden Yapılandırma Kapsamına Giren Alacaklar,

• Vergiler ve vergi cezaları,

• Gümrük vergileri ve buna iliÅŸkin idari para cezaları,

• Sosyal güvenlik primi, emeklilik keseneÄŸi, iÅŸsizlik sigortası primi, SGDP, isteÄŸe baÄŸlı sigorta primleri ile bunlara baÄŸlı gecikme cezası ve gecikme zamları,

• Ä°dari para cezaları,

• Ecrimisil borçları,

• Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payları,

• Belediyelerin idari para cezaları ile su, atık su, katı atık ücreti alacakları, büyükÅŸehir belediyelerinin katı atık ücreti alacakları ile büyükÅŸehir belediyelerine baÄŸlı su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara baÄŸlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i alacaklar.

• Yukarıda sayılanlar dışında kalan ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında tahsil dairesine takip için intikal etmiÅŸ olan asli ve fer’i amme alacakları

b) Kanunun Kapsadığı Dönem,

Yapılandırmaya konu olacak alacaklar esas itibarıyla 31/12/2022 tarihi dikkate alınarak belirlenmiÅŸtir. Bu Kanuna eklenen geçici madde ile 2022 yılı matrah ve vergi artırımı kapsamına alınmıştır. Buna göre 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yılları vergi ve matrah artırımı kapsamındadır.

31/12/2022 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere iliÅŸkin vergi ve bunlara baÄŸlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (gelir veya kurumlar vergisine mahsuben 2022 yılında ödenmesi gereken geçici vergi hariç),

II- KesinleÅŸmiÅŸ Alacaklar;

a) Genel Tablo,

KesinleÅŸmiÅŸ alacakların yeniden yapılandırılmasında genel olarak ödenecek ve silinecek kamu alacakları aÅŸağıdaki ÅŸekilde olacaktır.

Ödenecek Tutar	Tahsilinden Vazgeçilecek Tutar
Vergi / Gümrük Vergileri Asıllarının Tamamı	Vergi Aslına BaÄŸlı Olarak Kesilen Cezaların Ya Da Ä°dari Para Cezalarının Tamamı
Vergi Aslına BaÄŸlı Olmayan Cezaların % 50’si	Vergi Aslına BaÄŸlı Olmayan Cezaların Kalan % 50’si
Ä°ÅŸtirak, Yardım Ve TeÅŸvik Fiilleri Nedeniyle Kesilen Vergi Cezalarının % 50’si	Ä°ÅŸtirak, Yardım Ve TeÅŸvik Fiilleri Nedeniyle Kesilen Vergi Cezalarının Kalan % 50’si
EÅŸyanın GümrüklenmiÅŸ DeÄŸerine BaÄŸlı Olarak KesilmiÅŸ Ä°dari Para Cezalarının %30’u Ve Varsa Gümrük Vergileri Aslının Tamamı	EÅŸyanın GümrüklenmiÅŸ DeÄŸerine BaÄŸlı Olarak KesilmiÅŸ Ä°dari Para Cezalarının Kalan % 70’i,
Gecikme Faizi, Gecikme Zammı Ve Gecikme Cezası Yerine YÄ°-ÜFE Esas Alınarak Belirlenecek Tutar	Gecikme Cezası, Gecikme Zammı, Gecikme Faizi Gibi Fer’i Alacakların Tamamı

 

b) İhtirazi Kayıtla Verilen Beyannameler,

Ä°htirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden alacaklar da kesinleÅŸmiÅŸ alacak olarak yapılandırılacaktır.

Buna göre, Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ihtirazi kayıtla beyan edilmiÅŸ ancak ödenmemiÅŸ vergiler dava konusu yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın “kesinleÅŸmiÅŸ alacak” kapsamında yapılandırılacaktır. Bu takdirde, ihtilafa iliÅŸkin yargı mercilerince verilmiÅŸ kararlar dikkate alınmadan mükelleflerin beyanı üzerine tahakkuk eden tutar esas alınarak Kanun hükmünden yararlanılacaktır.

Ödenecek Tutar	Tahsilinden Vazgeçilecek Tutar
Tahakkuk Etmiş Vergilerin Tamamı	Vergi Aslına Bağlı Olarak Kesilen Cezaların Ya Da İdari Para Cezalarının Tamamı
Gecikme Zammı Yerine YÄ°-ÜFE Esas Alınarak Belirlenecek Tutar	Gecikme Zammı

 

c) Yargı Kararı Ä°le KesinleÅŸtiÄŸi Hâlde Mükellefe Ödemeye Yönelik Tebligatın Yapılmadığı Alacaklar,

Bu Kanunun kapsadığı dönemlere iliÅŸkin olup bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla yargı kararı ile kesinleÅŸtiÄŸi hâlde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için mükelleflerce bu Kanunda öngörülen süre ve ÅŸekilde baÅŸvuruda bulunulması koÅŸuluyla bu alacaklar da yapılandırılabilecektir. Bu hüküm kapsamına giren alacaklar için ayrıca tebligat yapılmayacak ve alacakların vade tarihi olarak Kanunun yayımı tarihi kabul edilecektir. Bu kapsamda yapılandırılan tutarların bu Kanunda öngörülen süre ve ÅŸekilde ödenmemesi hâlinde de vade tarihinde deÄŸiÅŸiklik yapılmayacaktır.

Ödenecek Tutar	Tahsilinden Vazgeçilecek Tutar
Yargı Kararı Sonucu Kesinleşen Vergilerin Tamamı	Vergi Aslına Bağlı Olarak Kesilen Cezaların Tamamı
Vergi Aslına BaÄŸlı Olmayan Cezaların % 50’si	Vergi Aslına BaÄŸlı Olmayan Cezaların Kalan % 50’si
Gecikme Faizi, Gecikme Zammı Ve Gecikme Cezası Yerine Yi-Üfe Esas Alınarak Belirlenecek Tutar	Gecikme Cezası, Gecikme Zammı, Gecikme Faizi Gibi Fer’i Alacakların Tamamı

 

Ayrıca;

Bu imkandan yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen ÅŸartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına baÅŸvurmamaları ÅŸarttır.