7420 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Yayımlandı
09.11.20227420 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Yayımlandı
09/11/2022 tarihli Resmi Gazete'de 7420 Sayılı "Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" yayımlandı.
Söz konusu Kanunda, diğer düzenlemeler yanında vergi düzenlemelerine ilişkin değişiklikler de yapılmaktadır.
7420 Sayılı Kanun ile;
• Meskenlerde yenilenebilir enerjide vergi muafiyeti 25 KW'den, 50 KW'ye çıkarıldı,
• Çalışanlara nakit olarak verilen yemek bedelinin 51 lirayı aşmayan kısmı gelir vergisinden müstesna tutuldu,
• Çalışanlara 1.000 Türk Lirasına kadar yapılacak elektrik, doğalgaz ve ısınma gideri ödemeleri gelir vergisinden istisna edildi,
• Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışanlara yapılan ücret ödemeleri istisna kapsamına alındı,
• Bireysel katılım yatırımcısı indirimi uygulama süresi 31/12/2027 tarihine kadar uzatıldı,
• Sermaye azaltımında vergileme kanun maddesi olarak düzenlendi,
• Kur Korumalı Mevduat dönüşüm süresi 31 Aralık 2023'e kadar uzatıldı,
• Küçük alacaklarından feragat eden mükelleflere bu alacaklarını "değersiz alacak" kabul ederek kayıtlarından çıkarma imkânı getirildi.
Yapılan vergi düzenlemelerine aşağıda yer verilmiştir.
1- Yenilenebilir Enerjide Vergi Muafiyeti 25 KW'den, 50 KW'ye Çıkarıldı,
Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca lisanssız yürütülebilecek faaliyetler kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi amacıyla, sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı ve/veya cephelerinde kurulan elektrik üretim tesislerinde azami 25 KW olan vergi teşvikinin sınırı 50 KW'a (50 KW dahil) olarak yeniden belirlenmiştir.
Yürürlük tarihi: 9/11/2022
2- Çalışanlara Yemek Bedeli Olarak Yapılan Günlük Belirli Bir Tutarı Aşmayan Ödemeler İstisnası Kapsamına Alındı,
Gelir Vergisi Kanununda, hizmet erbabına işverenlerce yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatler gelir vergisinden istisnadır. İşverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 lirayı (1.7.2022 tarihinden itibaren geçerli tutar) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şarttır.
Gelir Vergisi Kanununda yapılan değişiklikle; işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışanlara, çalışılan günlere ait yapılan bir günlük yemek bedelinin 51 Türk lirasını aşmayan ödemeler istisna kapsamına alınmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1/12/2022
3- Çalışanlara Yapılan Elektrik, Doğalgaz ve Isınma Yardımları Gelir Vergisinden İstisna Edildi,
Bu Kanunun ile işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 9/11/2022 tarihinden itibaren 2023 yılı Haziran ayı sonuna kadar, mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 TL'yi aşmayan ödemelerin prime esas kazanca dahil edilmemesi ve gelir vergisinden istisna edilmesi sağlanmıştır.
Yürürlük tarihi: 9/11/2022
4- Yurt Dışında Yapılan İnşaat, Onarım, Montaj İşleri İle Teknik Hizmetlerde Çalışanlara Yapılan Ücret Ödemeleri İstisna Kapsamına Alındı,
Söz konusu Kanunla, Gelir Vergisi Kanununda yapılan düzenleme ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına, fiilen yurt dışındaki çalışmaları karşılığı işverenin yurt dışı kazançlarından karşılanarak yapılan ücret ödemeleri gelir vergisinden müstesna edilmiştir.
Yürürlük tarihi: 1/12/2022
5) Bireysel Katılım Yatırımcısı İndirimi Uygulama Süresi 31/12/2027 Tarihine Kadar Uzatıldı,
Gelir Vergisi Kanunu uyarınca; bireysel katılım yatırımcıları, şirketlere koydukları sermaye miktarının yüzde 75'ini, iktisap ettikleri tam mükellef anonim şirketlere ait iştirak hisselerini en az iki tam yıl elde tutma şartıyla, Gelir Vergisi matrahından gider olarak indirebilmektedirler. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ile KOSGEB tarafından belirlenen araştırma, geliştirme ve yenilikçilik programları kapsamında son 5 yıl içinde projesi desteklenen kurumlara iştirak sağlayan bireysel katılım yatırımcıları için bu oran, yüzde 100 olarak uygulanmaktadır. Diğer taraftan yıllık indirim tutarı, 1 milyon lirayı aşamamaktadır. İlgili yıl kazancından indirilemeyen kısım, izleyen yıllarda bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınmaktadır.
Söz konusu Kanun ile Gelir Vergisi Kanununda yapılan düzenlemeyle 31/12/2022 olan uygulama süresi, 31/12/2027 tarihine kadar uzatılmaktadır. Ayrıca, “1.000.000 Türk lirası”, olan yararlanılacak indirim tutarı da “2.500.000 Türk lirası”na artırılmıştır.
6- Sermaye Azaltımında Vergileme Kanun Maddesi Olarak Düzenlendi,
Sermaye azaltımının ortaklar tarafından nakden veya aynen yapılan ödemelerden kaynaklanması halinde, ortakların esas olarak işletmeye koydukları sermayeyi Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde geri almış olmaları nedeniyle mükellefiyet statüsüne bakılmaksızın vergilendirme işlemi yapılmamaktadır.
Yapılacak olan sermaye azaltımında öncelikle yeniden değerleme değer artış fonu ve geçmiş yıl karlarının işletmeden çekildiği kabul edilmekte olup, azaltılan sermaye tutarı, yeniden değerleme değer artış fonu ve geçmiş yıl karları tutarından fazla ise, fazlalığın şirket ortakları tarafından nakit olarak konulan sermayeden kaynaklandığı kabul edilmektedir.
Söz konusu Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen “Sermaye azaltımında vergileme” başlıklı madde ile sermayesi işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni veya nakdi sermayenin dışında farklı unsurları da barındıran şirketlerin, sermayelerini azaltmaları durumunda, sermayenin hangi unsurunun ne kadar tutarda azalacağı ve azaltıma konu edilen bu unsurlar üzerinden nasıl vergileme yapılacağı hususu netleştirilmektedir.
Düzenlemede, sermaye azaltımında vergilemenin; sermaye unsurlarının sermayeye ilavesinden itibaren 5 yıl dolmadan veya 5 yıl sonra azaltmaya bağlı olarak iki farklı şekilde yapılması öngörülmektedir.
Buna göre; sermayeye aktarılan çeşitli kaynakları aktarıldığı tarihten itibaren;
• 5 yıl boyunca sermaye azaltımı yapmayan kurumlarda, bu sürenin sonunda sermaye azaltılmışsa, işletmeye konulan nakdi veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam sermayeye oranlanması suretiyle azaltıma konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit edilerek vergilendirme yapılacaktır.
• 5 yıldan önce sermaye azaltımı yapan kurumlarda ise azaltılan sermayenin öncelikle;
- Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kâr dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak hesaplardan,
- Daha sonra sadece kâr dağıtımına bağlı tevkifata tabi hesaplardan,
- Son olarak ise vergiye tabi olmayan nakdi ve ayni sermayeden,
oluştuğu kabul edilerek vergilendirme yapılacaktır.
Yapılan sermaye azaltımında sermayeye eklenen kaynakların bazılarının 5 yıllık süreyi aşması bazılarının ise aşmaması durumunda ise söz konusu kaynaklardan öncelikli olarak sermayeye ilave edilme tarihi 5 yılı geçmemiş olanların çekildiği kabul edilecektir.
Geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, azaltıma konu edilen sermaye unsurları da yukarıda belirtilen hükümler kapsamında tespit edilecektir. Ancak bu tutarlar üzerinden kâr dağıtımı veya ana merkeze aktarılan tutar kapsamında vergi kesintisi yapılmayacaktır.
Yürürlük tarihi: 9/11/2022
7- Kur Korumalı Mevduat Uygulamasının Süresi 31 Aralık 2023'e Kadar Uzatıldı,
Kurumlar Vergisi Kanununa göre, 2022 yılı sonuna kadar yabancı paralarını ve altın hesabı bakiyelerini Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çeviren mükelleflerin, bu kapsamda açılacak mevduata tahakkuk ettirilecek faiz ve kâr payları ile diğer kazançları kurumlar vergisinden istisnadır.
Bu Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanununda yapılan değişiklik ile yabancı paraların ve altın hesabı bakiyelerinin Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilmesi gereken tarih 31/12/2023 kadar uzatılmıştır.
Ayrıca söz konusu kanun ile Cumhurbaşkanına istisnayı, 31/12/2023 tarihine kadar her bir geçici vergi veya yıllık hesap dönemleri sonu itibarıyla kurumlarm bilançolarında yer alan yabancı paralar için ayrı ayrı veya birlikte uygulatma konusunda yetki verilmektedir.
Yürürlük tarihi: 26/05/2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 9/11/2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
8- Küçük Alacaklarından Feragat Eden Mükelleflere Bu Alacaklarını “Değersiz Alacak” Kabul Ederek Kayıtlarından Çıkarma İmkânı Getirildi,
Bu Kanun ile borçlusu gerçek kişi olan ve İcra ve İflas Kanunu veya Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun kapsamında icra takibi başlatılmış olan küçük alacakların tasfiyesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır.
Küçük alacak olarak, 15/8/2022 tarihine kadar icra takibi başlatılmış bulunan ve her bir takip dosyası itibarıyla asıl alacak ve ferileri dâhil 2.000 Türk lirası ve altındaki alacaklar dikkate alınmaktadır. Bu tutarın üzerinde takip başlatılmış olmakla birlikte aynı tarih itibarıyla takip bakiyesi bu tutar ve altına inmiş icra takipleri de küçük alacak kapsamında olacaktır.
Maddeyle küçük alacak olarak tanımlanan alacaklarından feragat eden mükelleflere bu alacaklarını Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre "değersiz alacak" kabul ederek kayıtlarından çıkarma imkânı sağlanmaktadır.
Bu şekilde kayıtlardan çıkarılan alacaklara ilişkin daha önce hesaplanarak beyan edilen katma değer vergisi ve özel iletişim vergisi, Katma Değer Vergisi Kanunu ve Gider Vergileri Kanunu hükümlerine istinaden söz konusu vergilerden indirim konusu yapılabilecektir.
Böylece, alacaklısının gerçek veya tüzel kişi olup olmadığına veya alacakların abonelik sözleşmelerinden kaynaklanıp kaynaklanmadığına bakılmaksızın icra takibinden feragat edilen alacaklara ilişkin daha önce yerine getirilmiş vergisel yükümlülükler telafi edilmektedir.
Ayrıca yine bu Kanun ile varlık yönetim şirketlerince takip edilen ve anaparası 2.500 Türk lirası ve altında bulunan alacakların, anaparasının yarısı Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılanarak ödenmek suretiyle kalan kısmının, vekâlet ücreti, faiz ve benzeri ek yükümlülüklerin takibinden vazgeçilmesi sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: 9/11/2022
Söz Konusu Kanuna Ulaşmak İçin Tıklayınız...
Yeminli Mali Müşavir