Torba Yasanın Getirdikleri

Torba Yasanın Getirdikleri

07.10.2021 - 2021/1

TORBA YASANIN GETÄ°RDÄ°KLERÄ°

1. 4 üncü Geçici Vergi Dönemi Kaldırılıyor ve Kurumlar Vergisi Beyan Dönemi Mart Ayı Oluyor;

Buna göre geçici vergi dönemleri 1.1.2022 tarihinden itibaren aÅŸağıdaki gibi olacaktır:

Birinci dönem: Ocak - Åžubat - Mart

Ä°kinci dönem: Nisan - Mayıs - Haziran

Üçüncü dönem: Temmuz - AÄŸustos - Eylül

Kurumlar vergisi beyannamesinin hesap döneminin kapandığı ayın üçüncü ayın (hesap dönemi takvim yılı olanlar için Mart ayı) birinci gününden yirmibeÅŸinci günü akÅŸamına beyan edilmesi öngörülmektedir.

2. Gelir Vergisi Beyannamesinin Verilme Süresi Bir Ay Öne Çekiliyor;

Tasarı ile Gelir Vergisi Kanununda yapılması öngörülen deÄŸiÅŸiklikle, bir takvim yılında elde edilen gelirlerin Mart ayı yerine Åžubat ayının başından yirmibeÅŸinci günü akÅŸamına kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi düzenlenmektedir.

3. Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Vergi Ä°ndiriminden Faydalanabilme Åžartları Esnetiliyor;

Ä°ndirimden yararlanma koÅŸulu olan indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduÄŸu yıl ile önceki iki yılda haklarında tarhiyat yapılmamış olması koÅŸulu, artık yapılan tarhiyatların kesinleÅŸmesine baÄŸlanmaktadır. Dolayısıyla maddede belirtilen süre içerisinde haklarında tarhiyat yapılmış olmakla birlikte tarhiyatın kesinleÅŸmemiÅŸ olması halinde de mükellefler anılan indirimden yararlanabileceklerdir.

Bununla birlikte, söz konusu süre içerisinde kesinleÅŸen tarhiyatın her sene yeniden belirlenen indirim tutarı üst sınırının (1.500.000.- TL) %1 inden az olması durumunda da indirimden yararlanma ÅŸartları ihlal edilmiÅŸ sayılmayacaktır.

4. Yeniden DeÄŸerleme Ä°mkânı Tekrar Geliyor;

BilindiÄŸi üzere 1.1.2004 tarihinden itibaren yürürlüÄŸe girmek üzere, “Yeniden DeÄŸerleme” baÅŸlıklı mükerrer 298 inci maddenin baÅŸlığı “Enflasyon düzeltmesi ve yeniden deÄŸerleme oranı” olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve ilgili madde hükmünden yeniden deÄŸerleme uygulaması kaldırılmıştı.

Tasarıya göre, tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri (enflasyon düzeltmesi yapanlar ile kayıtlarını Türk para birimi dışında baÅŸka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler hariç) enflasyon düzeltmesi yapma ÅŸartlarının gerçekleÅŸmediÄŸi hesap dönemlerinin sonu itibarıyla, bilançolarına dâhil bulunan amortismana tabi iktisadi kıymetlerini (bu niteliklerini korudukları müddetçe sat-kirala-geri al iÅŸlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilenler hariç) ve bunlar üzerinden ayrılmış olup bilançolarının pasifinde gösterilen amortismanları bazı ÅŸartlar doÄŸrultusunda yeniden deÄŸerleyebileceklerdir.

5. Amortisman Uygulamasına Esneklik Kazandırılıyor;

Yapılması öngörülen deÄŸiÅŸiklikle, iÅŸletme aktifine yeni kaydedilecek amortismana tabi iktisadi kıymetler için aktife girme tarihinden itibaren günlük esasa göre amortisman ayrılabilmesi bir seçimlik imkân olarak mükelleflere tanınmakta ve bunun yanı sıra daha uzun faydalı ömürler dikkate alınarak amortisman sürelerini uzatabilme imkânı getirilmektedir.

6. Åžüpheli Alacak Uygulamasında Dava ve Ä°cra Takibine DeÄŸmeyecek Derecede Küçük Olan Alacaklara Ä°liÅŸkin Azami Tutar Belirleniyor;

Tasarı ile dava ve icra takibine deÄŸmeyecek derecede küçük olan alacaklara iliÅŸkin 3.000 TL’lik bir azami tutar belirlenerek bu konudaki belirsizlik giderilmektedir. DiÄŸer taraftan ÅŸüpheli alacak hükümlerinin iÅŸletme hesabı esasında defter tutan mükellefler açısından da uygulanabilmesine imkân tanınmaktadır.

7. Yenileme Fonu Ayrıldığı Durumlarda Fon Hesabındaki 3 Yıllık Bekleme Süresinin BaÅŸlangıcındaki Belirsizlik Kalkıyor;

Tasarı ile 3 yıllık sürenin, satışın yapıldığı tarihi takip eden yıldan itibaren baÅŸlayacağı yönünde düzenleme yapılmaktadır.

Buna göre, satılan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi veya benzer mahiyetteki bir iktisadi kıymetin iktisabı gerçekleÅŸmezse, geçici hesapta tutulan kâr, satışın yapıldığı yılı takip eden 3 üncü takvim yılının kar ve zarar hesabına eklenecektir.

8. Yurt Dışından Getirilen Sermayeye Daha Fazla Nakdi Sermaye Artırımı Ä°ndirim Ä°mkânı;

BilindiÄŸi üzere, sermaye ÅŸirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiÅŸ olan ödenmiÅŸ veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye ÅŸirketlerinde ödenmiÅŸ sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50'sinin kurum kazancından indirilebileceÄŸi hüküm altına alınmıştır.

Kanun Teklifinde öngörülen deÄŸiÅŸiklikle, söz konusu %50 oranının yurt dışından gelen sermaye payları için %75 olarak uygulanması yönünde düzenleme yapılmaktadır.

9. Yatırıma Katkı Tutarının %10’luk Kısmının ÖTV ve KDV Hariç, DiÄŸer Vergi Borçlarından Terkin Edilmesine Olanak SaÄŸlanıyor;

BilindiÄŸi üzere; Kurumlar Vergisi Kanununda yer alan indirimli kurumlar vergisinde, mükellefler yatırım teÅŸvik belgesi kapsamında yapmış oldukları yatırımlar nedeniyle hak kazandıkları yatırıma katkı tutarlarını, gerek yatırım tamamlandıktan sonra elde ettikleri gelirlerine, gerekse de yatırım döneminde diÄŸer faaliyetlerinden elde ettikleri gelirlerine indirimli oranda kurumlar vergisi uygulamak suretiyle kullanabilmektedirler.

Tasarı ile yatırım katkı tutarının %10'luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi ÅŸartıyla, ÖTV ve KDV hariç olmak üzere tahakkuk etmiÅŸ diÄŸer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilecektir. Bu tutar ile birlikte bu tutarın bir katı, vazgeçilen yatırıma katkı tutarı olarak toplam yatırıma katkı tutarından düÅŸülecektir.

10. Vergi İncelemesi Sırasında Pişmanlıkla Beyan;

BilindiÄŸi üzere, vergi incelemesinin baÅŸlaması ile birlikte incelemeye alınan mükellefin piÅŸmanlıkla beyanname verme imkânı ortadan kalkmaktaydı.

Yapılması öngörülen deÄŸiÅŸiklik ile mükelleflerin, haklarında yapılmakta olan vergi incelemesi ya da yapılan takdire sevk iÅŸlemine iliÅŸkin vergi türünden farklı vergi türü için piÅŸmanlıkla beyanname verebilmesi mümkün hale gelmektedir.

11. 5.000 Türk lirasını AÅŸan Usulsüzlük ve Özel Usulsüzlük Cezalarının UzlaÅŸma ve Tarhiyat Öncesi UzlaÅŸma Yolu Açılıyor;

Tasarı ile 5.000 Türk lirasını aÅŸan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları uzlaÅŸma ve tarhiyat öncesi uzlaÅŸma kapsamına alınmakta, bu deÄŸiÅŸikliÄŸe baÄŸlı olarak da Kanunun ilgili maddesinde düzenlenen sürede ödenmesi durumunda üzerinde uzlaşılan cezanın %25’inin indirilmesi saÄŸlanmaktadır.

DiÄŸer taraftan 5.000 Türk lirasını aÅŸmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için ise indirim oranının %50 artırımlı olarak uygulanabilmesi saÄŸlanmaktadır.

12. Alış Bedeli Ölçüsü Getiriliyor;

DeÄŸerleme ölçülerine bir yenisi ekleniyor.

Alış Bedeli;

“Alış bedeli, bir iktisadi kıymetin satın alma bedelidir. Ä°ktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi ile ilgili diÄŸer giderler alış bedeline dâhil deÄŸildir.”

13. Maliyet Bedeline Girmesi Zorunlu Olan ve Olmayan Unsurlar Açıklığa KavuÅŸuyor;

Yapılması öngörülen deÄŸiÅŸiklik ile maliyet bedeline girmesi zorunlu olan ve olmayan unsurlar kapsamlı olarak sayılmak suretiyle kanuna eklenmektedir. Uygulamada tereddütlere neden olan, maliyet bedeline zorunlu veya ihtiyari olarak dâhil edilmesi öngörülen giderler sayılmak suretiyle maliyet bedelinin nelerden oluÅŸtuÄŸu açıklığa kavuÅŸturulmaktadır.

Buna göre aÅŸağıda sayılan giderler de maliyet bedeline dâhil edilecektir.

a) Ä°ktisadi kıymetin iktisap edilmesi veya deÄŸerinin artırılması ile doÄŸrudan ilgili; gümrük vergileri, gümrük komisyonları, yükleme, boÅŸaltma, nakliye ve montaj giderleri,

b) Ä°ktisadi kıymetin iktisap edilmesi veya deÄŸerinin artırılması ile doÄŸrudan ilgili; resim ve harçlar, noter, tapu, mahkeme, deÄŸer tespiti, danışmanlık, komisyon ve ilan giderleri,

c) Ä°ktisadi kıymetin finansmanında kullanılan kredilere ait faiz giderleri ve bunlara iliÅŸkin kur farklarının; emtiada emtianın stoklara girdiÄŸi tarihe kadar, diÄŸer iktisadi kıymetlerde ise iktisadi kıymetin envantere alındığı hesap döneminin sonuna kadar olan kısmı ile söz konusu kredilere iliÅŸkin giderler (Faiz giderleri ile kur farklarının diÄŸer kısımlarını maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler),

ç) Ä°ktisadi kıymetin stoklara veya envantere alındığı tarihe kadarki depolama ve sigorta giderleri,

d) Gayrimenkullerde mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden mütevellit giderler.

Gayrimenkullerle doÄŸrudan ilgili olması ÅŸartıyla, bunların envantere alındığı hesap dönemi sonuna kadar alınan hibeler maliyet bedelinden indirilecektir.

Ä°ktisadi kıymetin (emtia hariç) iktisap edilmesi veya deÄŸerinin artırılması ile ilgili olan özel tüketim vergisi, indirilemeyecek katma deÄŸer vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile kaynak kullanımını destekleme fonunu maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.

14. Vergi İncelemesi Şartlarında Değişiklik

Vergi incelemeleri, esas itibariyle incelemeye tabi olanın iÅŸ yerinde yapılmaktadır. Ancak Vergi Usul Kanununda yapılması öngörülen deÄŸiÅŸiklikle, vergi incelemelerinin, inceleme elemanının dairesinde uzaktan yapılabilmesine imkân saÄŸlanmaktadır.

Ayrıca Vergi incelemelerine, mükellef ile birlikte imzalanan incelemeye baÅŸlama tutanağı düzenlenerek baÅŸlanılmakta iken kanun teklifi ile incelemeye tutanak düzenlenerek baÅŸlanılmayacak, bunun yerine mükellefe yapılacak “yazılı bildirim” ile incelemeye baÅŸlanacaktır.

15. Basit Usule Tabi Olan Mükelleflerin Ticari Kazançları Gelir Vergisinden Ä°stisna Tutuluyor;

Kanun teklifi ile basit usulde vergilendirilen mükelleflerin ticari kazançları, gelir vergisinden istisna edilmektedir. Ä°stisna kapsamındaki bu kazançlar için yıllık beyanname verilmeyecek ve diÄŸer gelirler dolayısıyla beyanname verilmesi halinde de bu kazançlar beyannameye dâhil edilmeyecektir.

16. Hangi Hallerde Gider Pusulası DüzenlenebileceÄŸi Konusuna Açıklık Getiriliyor;

Yapılması öngörülen düzenlemeyle, gider pusulasının düzenlenme zorunluluÄŸunun bulunduÄŸu durumlara açıklık getirilmekte ve belgenin düzenlenme süresinin de 7 gün olduÄŸu net bir ÅŸekilde ifade edilmektedir.

Ayrıca, maddede öngörülen hallerde banka, ödeme kuruluÅŸu ve PTT tarafından düzenlenen belgeler (dekont, alındı vb.) ile bu Kanun uygulamasında belge düzenleme yükümlülüÄŸü bulunmayan kamu kurum ve kuruluÅŸlarının tabi oldukları diÄŸer ilgili mevzuat dahilinde düzenledikleri belgeler gider pusulası yerine kabul edilmekte ve bu hallerde mükellefler tarafından ayrıca gider pusulası düzenlenmemesi saÄŸlanmaktadır.

17. Sosyal Medyadan Elde Edilen Kazançların Bir Kısmına Ä°stisna Getirilmesi;

Tasarı ile sosyal medya üzerinden paylaşım yapan sosyal içerik üreticilerinin elde ettikleri kazançlar ile mobil cihazlarda uygulama geliÅŸtirenlerin bu uygulamalardan elde ettikleri kazançların GVK’nin 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2021 yılı için 650.000 TL) aÅŸmamak kaydıyla istisna kapsamına alınmaktadır.

Bu istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere iliÅŸkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi ÅŸarttır.

Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ile yükümlü olacaklardır. Bu tutar üzerinden 94 üncü madde uyarınca ayrıca tevkifat yapılmayacaktır.

18. Tarımsal Destekleme Ödemelerine Ä°stisna Getirilmesi;

Yapılması öngörülen deÄŸiÅŸiklik ile kamu kurum ve kuruluÅŸları tarafından çiftçilere yapılan destek ödemeleri gelir vergisinden istisna edilmekte ve bu ödemelerden herhangi bir vergi kesintisi yapılmaması saÄŸlanmaktadır.