Dövizle İşlem Yasağı Düzenlemesinde Soru-Cevap
21.04.2022Dövizle İşlem Yasağı Düzenlemesinde Soru-Cevap
19 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2022/32-66 No.lu Tebliğ ile dövizle işlem ve sözleşme yapma yasağı düzenlemelerinin yer aldığı 2008-32/34 No.lu Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara ilişkin Tebliğde çok önemli bazı değişiklikler yapılmıştır.
Yapılan düzenllemeyle ilgili 19.04.2022 tarihli sirkülerimiz yayınlanmış olup, tereddüt edilen konularla ilgili olarak da soru ve cevaplar aşağıda yer almaktadır.
Soru 1: Düzenlemenin kapsamı nedir?
Cevap 1: Kapsama taşıtlar hariç, ticari mallar, hammaddeler, mamuller, yarı mamuller dahil, gayri menkul dışındaki tüm mallar girmektedir. Dolayısıyla, hammadde, emtia, mamul, ticari mal, yarı mamul dahil (taşıtlar ve gayri menkuller hariç) tüm ticari malların bedeli, fatura dövizli olarak düzenlenmiş olsa bile Türk Lirası cinsinden ödenmek zorundadır.
Soru 2: Menkul mal nedir? Menkul mal tanımına emtia (ticari mal) girer mi?
Cevap 2 : Menkul maldan kasıt, gayrimenkul tanımına girmeyen her türlü mal ve eşyayı kapsar.
Dolayısıyla, taşınmaz mallar dışında kalan tüm mallar (ki buna ticari mallar yani emtia da dahil) bu düzenleme kapsamındadır.
Soru 3 : Ticari mal alım/satım sözleşmesi yapmadım. Yine de yükümlülüğüm var mı?
Cevap 3 : Borçlar Kanununa göre sözleşmelerin geçerliliği, kanunda aksi öngörülmedikçe, hiçbir şekle bağlı değildir. Adi satış sözleşmeleri için yazılı veya sözlü olmasının bir önemi yoktur.
Ticari emtia alım satımında, yazılı sözleşmeye gerek bulunmamakta, dolayısıyla sözlü olarak kurulan akdin neticesinde ödeme yükümlülüğünün de TL cinsinden yapılması gerekmektedir.
Soru 4 : Tebliğin yayım tarihinden (19.04.2022) önce düzenlenmiş çeklerde durum nedir?
Cevap 4 : 19.04.2022 tarihinden önce kendi aralarında yapmış oldukları menkul satış sözleşmeleri kapsamında dolaşıma girmiş bulunan döviz cinsinden kıymetli evraklar (çek, senet v.b) kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi şartı aranmaz.
Soru 5 : Tebliğin yayım tarihinden (19.04.2022) önce düzenlenmiş faturalarda durum nedir?
19.04.2022 tarihinden önce düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi şartı aranmaz.
19.04.2022 tarihinden sonra da dövizli fatura düzenlemek mümkündür ancak bunların bedeli döviz olarak ödenemeyecektir.
Soru 6 : Gayrimenkul satışlarında da dövizli işlem yasak mı?
2018 yılında yapılan düzenleme ile Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında yapacakları; konusu yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iş yeri dâhil gayrimenkul satış ve kiralama sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yapmaları yasaklanmıştır.
Söz konusu yasak devam etmekte olup, 2022/32-66 No.lu Tebliğ ile bu konuda herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
Soru 7 : Tebliğ hükümlerine uymazsam cezası var mı?
Cevap 7: Yapılan yeni düzenleme gereği zorunluluğa uymayanlara sözleşmenin her bir tarafı için ayrı ayrı olmak üzere 2022 yılı için 14.200 TL’den 118.500 TL’ye kadar idari para cezası kesilebilecektir. Tekerrür halinde, bu cezalar iki katı olarak uygulanacaktır.
Yeminli Mali Müşavir