Dövizle İşlem Yasağı Düzenlemesinde Soru-Cevap
21.04.2022Dövizle Ä°ÅŸlem Yasağı Düzenlemesinde Soru-Cevap
19 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2022/32-66 No.lu TebliÄŸ ile dövizle iÅŸlem ve sözleÅŸme yapma yasağı düzenlemelerinin yer aldığı 2008-32/34 No.lu Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara iliÅŸkin TebliÄŸde çok önemli bazı deÄŸiÅŸiklikler yapılmıştır.
Yapılan düzenllemeyle ilgili 19.04.2022 tarihli sirkülerimiz yayınlanmış olup, tereddüt edilen konularla ilgili olarak da soru ve cevaplar aÅŸağıda yer almaktadır.
Soru 1: Düzenlemenin kapsamı nedir?
Cevap 1: Kapsama taşıtlar hariç, ticari mallar, hammaddeler, mamuller, yarı mamuller dahil, gayri menkul dışındaki tüm mallar girmektedir. Dolayısıyla, hammadde, emtia, mamul, ticari mal, yarı mamul dahil (taşıtlar ve gayri menkuller hariç) tüm ticari malların bedeli, fatura dövizli olarak düzenlenmiÅŸ olsa bile Türk Lirası cinsinden ödenmek zorundadır.
Soru 2: Menkul mal nedir? Menkul mal tanımına emtia (ticari mal) girer mi?
Cevap 2 : Menkul maldan kasıt, gayrimenkul tanımına girmeyen her türlü mal ve eÅŸyayı kapsar.
Dolayısıyla, taşınmaz mallar dışında kalan tüm mallar (ki buna ticari mallar yani emtia da dahil) bu düzenleme kapsamındadır.
Soru 3 : Ticari mal alım/satım sözleÅŸmesi yapmadım. Yine de yükümlülüÄŸüm var mı?
Cevap 3 : Borçlar Kanununa göre sözleÅŸmelerin geçerliliÄŸi, kanunda aksi öngörülmedikçe, hiçbir ÅŸekle baÄŸlı deÄŸildir. Adi satış sözleÅŸmeleri için yazılı veya sözlü olmasının bir önemi yoktur.
Ticari emtia alım satımında, yazılı sözleÅŸmeye gerek bulunmamakta, dolayısıyla sözlü olarak kurulan akdin neticesinde ödeme yükümlülüÄŸünün de TL cinsinden yapılması gerekmektedir.
Soru 4 : TebliÄŸin yayım tarihinden (19.04.2022) önce düzenlenmiÅŸ çeklerde durum nedir?
Cevap 4 : 19.04.2022 tarihinden önce kendi aralarında yapmış oldukları menkul satış sözleÅŸmeleri kapsamında dolaşıma girmiÅŸ bulunan döviz cinsinden kıymetli evraklar (çek, senet v.b) kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ÅŸartı aranmaz.
Soru 5 : TebliÄŸin yayım tarihinden (19.04.2022) önce düzenlenmiÅŸ faturalarda durum nedir?
19.04.2022 tarihinden önce düzenlenmiÅŸ faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ÅŸartı aranmaz.
19.04.2022 tarihinden sonra da dövizli fatura düzenlemek mümkündür ancak bunların bedeli döviz olarak ödenemeyecektir.
Soru 6 : Gayrimenkul satışlarında da dövizli iÅŸlem yasak mı?
2018 yılında yapılan düzenleme ile Türkiye’de yerleÅŸik kiÅŸilerin kendi aralarında yapacakları; konusu yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iÅŸ yeri dâhil gayrimenkul satış ve kiralama sözleÅŸmelerinde sözleÅŸme bedelini ve bu sözleÅŸmelerden kaynaklanan diÄŸer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yapmaları yasaklanmıştır.
Söz konusu yasak devam etmekte olup, 2022/32-66 No.lu TebliÄŸ ile bu konuda herhangi bir deÄŸiÅŸiklik yapılmamıştır.
Soru 7 : TebliÄŸ hükümlerine uymazsam cezası var mı?
Cevap 7: Yapılan yeni düzenleme gereÄŸi zorunluluÄŸa uymayanlara sözleÅŸmenin her bir tarafı için ayrı ayrı olmak üzere 2022 yılı için 14.200 TL’den 118.500 TL’ye kadar idari para cezası kesilebilecektir. Tekerrür halinde, bu cezalar iki katı olarak uygulanacaktır.
Yeminli Mali Müşavir