V. Bölüm - 7440 Sayılı Kanun'un Diğer Hükümleri
13.03.2023B) KURUMLARA Ä°STÄ°SNA VE Ä°NDÄ°RÄ°M TUTARLARI ÜZERÄ°NDEN EK VERGÄ° GETÄ°RÄ°LMESÄ°
Bu Kanun’un “DiÄŸer Hükümler” baÅŸlıklı 10 uncu maddesinin 27 nci fıkrasında kurumlar vergisi mükelleflerine sadece 2022 yılına iliÅŸkin kurumlar vergisi beyannamesinde geçerli olmak üzere, bir defalık, istisna ve indirim tutarları üzerinden %10 ek vergi getirilmiÅŸtir.
Buna göre kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, 2022 yılına iliÅŸkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle;
• 5520 sayılı Kanun ile diÄŸer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile aynı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden, dönem kazancı ile iliÅŸkilendirilmeksizin % 10 oranında,
• 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde düzenlenen iÅŸtirak kazançları istisnası ile yurtdışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden ise %5 oranında,
ek vergi hesaplanacak ve bu verginin ilk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde (Nisan), ikinci taksiti bu süreyi takip eden dördüncü ayda (AÄŸustos) ödenecektir. Özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerde bu vergi, 2023 yılı içinde sona eren hesap dönemi için verilmesi gereken beyannamelerde gösterilmek suretiyle uygulanacaktır.
Bu vergi gider ve indirim olarak dikkate alınamayacak ve hiçbir vergiden mahsup edilemeyecektir.
Ek Verginin Hesaplanmayacağı İstisna ve İndirimler,
Beyannamede Ek Verginin Kapsamına Girmeyen Ä°ndirim ve Ä°stisnalara aÅŸağıda yer verilmiÅŸtir. Bunlar haricindeki indirim ve istisna kalemleri üzerinden %10 oranında ilave vergi ödenecektir.
• Yatırım fon ve ortaklık istisnası (KVK Md. 5/1-d)
• Kooperatiflerde risturn istisnası (KVK. Md. 5/1-i),
• Taşınır ve taşınmaz malların Sat-Kirala-Geri Al iÅŸlemlerinden doÄŸan kazançlarda istisna (KVK Md. 5/1-j),
• Varlık ve hakların varlık kiralama ÅŸirketlerine satışından doÄŸan kazançlarda istisna (KVK Md. 5/1-k),
• Kur Korumalı Mevduat hesaplarından saÄŸlanan kazançlarda istisna (KVK. Md. Geçici 14),
• Sponsorluk harcamaları (KVK. Md. 10/1-b),
• Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, CumhurbaÅŸkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araÅŸtırma ve geliÅŸtirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluÅŸlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar (KVK. Md. 10/1-c)
• Okul, saÄŸlık tesisi, öÄŸrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiÅŸtirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi ile ibadethanelerin inÅŸası ve mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan bağış ve yardımlar (KVK. Md. 10/1-ç)
• Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler, CumhurbaÅŸkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araÅŸtırma ve geliÅŸtirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluÅŸlar tarafından yapılan veya Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen yerlere yapılan bağış ve yardımlar (KVK. Md. 10/1-d),
• CumhurbaÅŸkanınca baÅŸlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan bağışlar (KVK. Md. 10/1-e),
• Ä°ktisadi iÅŸletmeleri hariç, Türkiye Kızılay DerneÄŸine ve Türkiye YeÅŸilay Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan bağış veya yardımlar (KVK. Md. 10/1-f),
• Vergi Usul Kanununun 325/A maddesine göre giriÅŸim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların beyan edilen gelirin %10'unu aÅŸmayan kısmı (KVK. Md. 10/1-g),
• Engelliler Hakkında Kanuna göre kurulan korumalı iÅŸyeri indirimi (KVK. Md. 10/1-h),
• Yatırım indirimi istisnası (GVK. Mad. Geçici 61),
• Ä°lgili Kanunları uyarınca kurum kazancından indirilebilen bağış ve yardımlar ile 10/7/2018 tarihli ve 1 sayılı CumhurbaÅŸkanlığı TeÅŸkilatı Hakkında CumhurbaÅŸkanlığı Kararnamesinin 407 nci maddesi kapsamında tanımlanan mikro ve küçük iÅŸletmelerin teknoloji geliÅŸtirme bölgeleri ile Ar-ge ve tasarım merkezlerinden elde ettikleri istisnaya ve indirime konu kazançları.
C) Ä°ÅžTÄ°RAK HÄ°SSESÄ° ALIMI NEDENÄ°YLE YÜKLENÄ°LEN FÄ°NANSMAN GÄ°DERLERÄ°NÄ°N DEVÄ°R SONRASI DA Ä°NDÄ°RÄ°MÄ°NE Ä°MKÂN TANINMASI
Bu Kanunun 20 nci maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası aÅŸağıdaki ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.
“(3) Kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına iliÅŸkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doÄŸan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesi kabul edilmez. Åžu kadar ki iÅŸtirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri, Kanunun 19 uncu maddesi kapsamında yapılan devir iÅŸlemleri sonrasına isabet edenler de dâhil olmak üzere, kurum kazancından indirilebilir.”
Buna göre, KVK’nin 19 uncu maddesi kapsamında yapılan devirde, iÅŸtirak hissesi veya pay alımı dolayısıyla yapılan devir sonrasına ait finansman giderleri, devralan ÅŸirkette gider olarak dikkate alınabilecektir.
Bu düzenleme 1/1/2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere 12/3/2023 tarihinde yürürlüÄŸe girmiÅŸtir.
D) AR-GE VE TASARIM MERKEZÄ° Ä°LE TEKNOLOJÄ° GELÄ°ÅžTÄ°RME BÖLGELERÄ° DIÅžINDA ÇALIÅžMA SÜRESÄ°
Bu Kanunun 18 inci maddesi ile 4691 sayılı Teknoloji GeliÅŸtirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “bölgesel ve/veya sektörel alanlarda yüzde yetmiÅŸ beÅŸe” ibaresi “bölgesel ve/veya sektörel alanlarda ya da meslek gruplarına göre yüzde yüze” ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.
Buna göre, Ar-Ge ve tasarım merkezi ile teknoloji geliÅŸtirme bölgeleri dışında, teÅŸvik kapsamında çalışılabilecek süreye iliÅŸkin CumhurbaÅŸkanına verilen %75’e kadar artırma yetkisi %100’e çıkarılmıştır.
Yeminli Mali Müşavir