II. Bölüm - Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan Alacaklar
13.03.2023III- Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan Alacaklar,
Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar aşağıdaki gibi 3 ana başlık altında toplanmaktadır;
• Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ilk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar,
• Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ilgisine göre istinaf veya temyiz süreleri geçmemiş ya da istinaf/itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar,
• Kanunun yayımı tarihi itibarıyla; uzlaşma hükümlerinden yararlanılmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış, ancak dava açma süresi geçmemiş alacaklar,
a) Kanunun Yayımı Tarihi İtibarıyla İlk Derece Yargı Mercileri Nezdinde Dava Açılmış Ya Da Dava Açma Süresi Henüz Geçmemiş Olan İkmalen, Resen Veya İdarece Yapılmış Vergi Tarhiyatları İle Gümrük Vergilerine İlişkin Tahakkuklar,
Vergi mahkemesinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş ise;
Durum |
Alacak Konusu |
Alacak Tutarı |
|
Vergi Mahkemesinde Dava Açılmış ya da Dava Açma Süresi Henüz Geçmemiş Olan İkmalen, Re’sen Veya İdarece Yapılmış Vergi Tarhiyatları İle Gümrük Vergilerine İlişkin Tahakkuklar |
Vergi/Gümrük Vergilerinin Asılları |
%50’si Ödenecek. |
|
Kalan Kısmın (% 50’nin) Tahsilinden Vazgeçilecek |
|||
Vergi Aslına Bağlı Vergi Cezası/İdari Para Cezası Ve Gecikme Zamları |
Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek |
||
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalar (Usulsüzlük, Özel Usulsüzlük) |
Asla Bağlı Olmayan Cezaların % 25’i Ödenecek. Kalan Kısmın (% 75’in) Tahsilinden Vazgeçilecek. |
||
Faiz, Gecikme Faizi, Gecikme Zammı |
Faiz, Gecikme Faizi Ve Gecikme Zammının Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek, Bunların Yerine, Vergi Aslının Ödenecek %50’lik Kısmı Üzerinden, Aylık Yİ/ÜFE Oranları İle Hesaplanacak Tutar Tahsil Edilecek |
b) Kanunun Yayımı Tarihi İtibarıyla İlgisine Göre İstinaf Veya Temyiz Süreleri Geçmemiş Ya Da İstinaf/İtiraz Veya Temyiz Yoluna Başvurulmuş Ya Da Karar Düzeltme Talep Süresi Geçmemiş Veya Karar Düzeltme Yoluna Başvurulmuş Olan İkmalen, Resen Veya İdarece Yapılmış Vergi Tarhiyatları İle Gümrük Vergilerine İlişkin Tahakkuklar,
Bu aşamada Kanun; en son kararın Terkin, Tasdik veya Tadilen Tasdik ve Bozma Kararı olması sonucuna göre farklı imkanlar sunmaktadır.
Kanunda geçen ve alacakların tespitinde esas alınacak olan “en son karar” ifadesi tarhiyata/tahakkuka ilişkin verilen ve Kanun’un yayımı tarihinden önce taraflardan birine tebliğ edilmiş olan karardır. İdareye tebliğ edilip, mükellefe tebliğ edilmemesinin veya tam tersi durumun herhangi bir önemi bulunmamaktadır.
b.1- Vergi Mahkemesi Tarhiyatı Terkin Etmişse,
Durum |
Alacak Konusu |
Alacak Tutarı |
|
Son Kararın Terkin Olması |
Vergi/Gümrük Vergilerinin Asıları |
İlk Tarhiyata/ Tahakkuka Esas Verginin/Gümrük Vergisinin %10’u Ödenecek. Kalan Kısmın (% 90’ın) Tahsilinden Vazgeçilecek. |
|
Vergi Aslına Bağlı Vergi Cezası/İdari Para Cezası Ve Gecikme Zamları |
Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek |
||
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalar (Usulsüzlük, Özel Usulsüzlük) |
Asla Bağlı Olmayan Cezaların % 10’u Ödenecek. Kalan Kısmın (% 90’ın) Tahsilinden Vazgeçilecek |
||
Faiz, Gecikme Faizi, Gecikme Zammı |
Faiz, Gecikme Faizi Ve Gecikme Zammının Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek, Bunların Yerine, Vergi Aslının Ödenecek %10’luk Kısmı Üzerinden, Aylık Yİ/ÜFE Oranları İle Hesaplanacak Tutar Tahsil Edilecek. |
b.2- Vergi Mahkemesi Tarhiyatı Tasdik Etmişse
Durum |
Alacak Konusu |
Alacak Tutarı |
Son Kararın Tasdik Olması |
Vergi/Gümrük Vergilerinin Aslları |
Tasdik Edilen Kısmın Tamamı, Terkin Edilen Kısmın % 10’u Ödenecek. |
Vergi Aslına Bağlı Vergi Cezası/İdari Para Cezası Ve Gecikme Zamları |
Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek |
|
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalar (Usulsüzlük, Özel Usulsüzlük) |
Asla Bağlı Olmayan Cezalarda Tasdik Edilen Ceza Tutarının % 50’si, Terkin Edilen Ceza Tutarının % 10’u Ödenecek. |
|
Kalan Kısmın Tahsilinden Vazgeçilecek. |
||
Faiz, Gecikme Faizi, Gecikme Zammı |
Faiz, Gecikme Faizi Ve Gecikme Zammının Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek, Bunların Yerine, Yİ/ÜFE Oranları İle Hesaplanacak Tutar Tahsil Edilecek. |
b.3- Danıştay Veya Bölge İdare Mahkemesi Bozma Kararı Vermişse
Durum |
Alacak Konusu |
Alacak Tutarı |
|
Son Kararın Bozma Kararı Olması |
Vergi/Gümrük Vergilerinin Asıları |
%50’si Ödenecek. |
|
Kalan Kısmın (% 50’nin) Tahsilinden Vazgeçilecek. |
|||
Vergi Aslına Bağlı Vergi Cezası/İdari Para Cezası Ve Gecikme Zamları |
Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek |
||
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalar (Usulsüzlük, Özel Usulsüzlük) |
Asla Bağlı Olmayan Cezaların % 25’i Ödenecek. |
||
Kalan Kısmın (% 75’i) Tahsilinden Vazgeçilecek. |
|||
Faiz, Gecikme Faizi, Gecikme Zammı |
Faiz, Gecikme Faizi Ve Gecikme Zammının Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek, Bunların Yerine, Yİ/ÜFE Oranları İle Hesaplanacak Tutar Tahsil Edilecek. |
b.4- Kısmen Onama, Kısmen Bozma Kararı Verilmişse
Kısmen onama kısmen bozma kararı verilmişse; onanan kısım için “tasdik kararı”, bozulan kısım için “bozma kararı” hükümleri geçerli olacaktır.
c) Uzlaşma Aşamasında,
Burada kastedilen “Uzlaşma” tarhiyat sonrası uzlaşma safhasıdır. Tarhiyat öncesi uzlaşma aşamasındakiler inceleme safhası kapsamındadır.
Durum |
Alacak Konusu |
Alacak Tutarı |
|
Uzlaşma Aşamasında Bulunan Tarhiyatlar (Uzlaşma Hükümlerinden Yararlanılmak Üzere Başvuruda Bulunulmuş, Uzlaşma Günü Verilmemiş Veya Uzlaşma Günü Gelmemiş Ya Da Uzlaşma Sağlanamamış Ancak Dava Açma Süresi Geçmemiş Olanlar) |
Vergi/Gümrük Vergilerinin Asılları |
%50’si Ödenecek. |
|
Kalan Kısmın (% 50’nin) Tahsilinden Vazgeçilecek. |
|||
Vergi Aslına Bağlı Vergi Cezası/İdari Para Cezası Ve Gecikme Zamları |
Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek |
||
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalar (Usulsüzlük, Özel Usulsüzlük) |
Asla Bağlı Olmayan Cezaların %25’i Ödenecek. Kalan Kısmın (% 75’i) Tahsilinden Vazgeçilecek. |
||
Faiz, Gecikme Faizi, Gecikme Zammı |
Faiz, Gecikme Faizi Ve Gecikme Zammının Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek, Bunların Yerine, Yİ/ÜFE Oranları İle Hesaplanacak Tutar Tahsil Edilecek. |
d) Yapılmış Ödemenin Mahsubu ve İade,
Kanunun yayımlandığı tarihten önce ödeme yapılmış olması durumunda;
• Vergi mahkemeleri nezdinde dava devam ederken tahakkuk etmeyen vergilerin, Kanunun yayım tarihinden önce ödenmiş olması halinde,
• İlk derece mahkemesince verilen tasdik kararının üst yargı organınca bozulması üzerine, vergilerin Kanunun yayım tarihinden önce ödenmiş olması halinde
Ödenmiş tutar, yapılandırılma sonucunda hesaplanan vergi ve Yİ-ÜFE tutarından mahsup edilecek; kalan tutar, bu Kanunun ilgili maddesi gereğince red ve iade edilecektir.
III- İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Bulunan Vergiler
Durum |
Alacak Konusu |
Alacak Tutarı |
|
Kanunun Kapsadığı Dönemlere İlişkin Olarak, Bu Kanunun Yayımlandığı Tarihten Önce Başlanılmış Ve Kanunun Yayım Tarihi İtibariyle Tamamlanamamış Vergi İncelemeleri İle Takdir, Tarh Ve Tahakkuk İşlemlerinin Tamamlanması Sonucunda Tarh Edilecek Vergiler İle Bunlara Bağlı Cezalar Ve Gecikme Faizleri İle Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalar |
Vergi/Gümrük Vergilerinin Aslları |
%50’si Ödenecek. |
|
Kalan Kısmın (% 50’nin) Tahsilinden Vazgeçilecek. |
|||
Vergi Aslına Bağlı Vergi Cezası/İdari Para Cezası Ve Gecikme Zamları |
Tamamının Tahsilinden Vazgeçilecek. İştirak Nedeniyle Kesilecek Vergi Ziyaı Cezaları İçin Vergi Cezasının %25’i Ödenecek |
||
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalar (Usulsüzlük, Özel Usulsüzlük) |
Asla Bağlı Olmayan Cezaların % 25’i Ödenecek. |
||
Kalan Kısmın (% 75’in) Tahsilinden Vazgeçilecek. |
|||
Faiz, Gecikme Faizi, Gecikme Zammı |
Gecikme Faizleri Yerine Verginin Vade Tarihinden Bu Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarihe Kadar Aylık Yİ-ÜFE Oranlarıyla Hesaplanacak Tutar Ödenecek. |
IV- Pişmanlıkla veya Kendiliğinden Yapılan Beyanlar
Bu Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar;
- VUK’un 371’inci maddesine göre pişmanlıkla veya 30/4 üncü maddesine göre kendiliğinden verilen beyannameler
- 4458 sayılı Kanuna ve ilgili diğer kanunlara göre tahakkuku ve tahsili gerektiği halde beyan edilmeyen aykırılıkların gümrük idaresinin tespitinden önce kendiliğinden bildirilmesi,
- 31/12/2022 tarihinden (bu tarih dâhil) önce verilmesi gerektiği halde bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla emlak vergisi bildiriminde bulunmayan veya bildirimde bulunduğu hâlde vergisi eksik tahakkuk eden mükelleflerce bildirimde bulunulması bu kapsamdadır.
Ödenecek Tutar |
Tahsilinden Vazgeçilecek Tutar |
Vergi Aslının Tamamı |
Alacak Aslına Bağlı Olmayan Cezaların Tamamı |
Vergi Ziya Cezasının Tamamı |
|
Gümrük Vergilerinin Tamamı |
Gümrük İdari Para Cezalarının Tamamı |
Pişmanlık Zammı Veya Gecikme Faizi Yerine Kanunun Yayımlandığı Tarihine Kadar Yi-Üfe Tutarı |
Pişmanlık Zammı Ve Gecikme Faizinin Tamamı |
Yeminli Mali Müşavir