Özet Döviz Pozisyon Formu
05.04.2023Özet Döviz Pozisyon Formu
1211 Sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 43’üncü maddesinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türkiye’de faaliyette bulunan bütün bankalardan, 1211 sayılı Kanun ve mevzuat ile kendisine verilen görevleri yerine getirebilmek amacıyla her türlü bilgi ve belgeyi, belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde istemeye ve ayrıca 44’üncü maddesinde de özellikle gerçek ve tüzel kişilerin döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini izlemek amacıyla belirleyeceği gerçek ve tüzel kişilerden her türlü bilgi ve belgeyi istemeye yetkili kılınmıştır.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 20 Mart 2023 tarihli Tüzel Kişilerin Döviz Pozisyon Raporlaması konulu talimatı doğrultusunda, yurt içinde faaliyet gösteren bankalardan kullandığı nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan tüzel kişi firmaların döviz pozisyon raporlarını her ayın ilk 10 iş günü içerisinde, https://tcmbveri.gov.tr adresinde oluşturulan "Özet Döviz Pozisyon Raporu" linki üzerinden Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na bildirmesi gerekmektedir.
Bildirimlerin, T.C. Ticaret Bakanlığı Merkezi Sicil Kayıt Sisteminde (MERSİS) kayıtlı firma yetkilileri ve/veya MERSİS’te kayıtlı firma yetkilileri tarafından sistemde tanımlanan diğer kullanıcılar tarafından yapılması gerekmektedir.
İlk raporlama Mart 2023 dönemi için alınacak olup, Nisan ayının ilk 10 iş günü içerisinde raporlamaların tamamlanması beklenmektedir. Kredi bakiyesinin raporlama sınırının üzerinde olması durumunda, raporlamalar aylık frekansta takip eden ayın 10 iş günü içerisinde bildirilmeye devam edilmelidir.
“Özet Döviz Pozisyon Formu”nun düzenlenmesi sırasında en sık karşılaşılan soru ve cevapları ise aşağıdaki gibidir.
Bildirim Yükümlülüğü Kapsamı Belirlenirken Aylık Kullanım mı Yoksa Ay Sonu Bakiyesi mi Esas Alınacaktır?
Ayın son iş gününde tüm bankalardaki Türk Lirası ve yabancı para nakdi ve gayri nakdi toplam stok kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan firmalar kapsam dahilindedir. Raporlamaların yapılmasına ilişkin tebliğ sorumluluğu öncelikle risk ağırlığının en yüksek olduğu bankadadır.
Bildirim Yükümlülüğünün Belirlenmesinde İlişkili Kuruluşlara Borçlar ve Banka Dışı Finansal Kuruluşlara Olan Borçlar Dikkate Alınacak mıdır?
Hayır, bildirim yükümlülüğü sadece Bankalardan temin edilen veya bu kuruluşların teminine aracılık ettiği ya da garanti verdiği krediler uyarınca belirlenmektedir.
Bildirim Yükümlülüğünün Belirlenmesinde Anapara ve Faiz Tahakkuklarından Hangisi Esas Alınacaktır?
Yükümlülüğün belirlenmesinde yalnız kredi anapara tutarları esas alınacak olup faiz tahakkukları yükümlülüğün belirlenmesinde dikkate alınmayacaktır.
Leasing ve Faktöring Kredileri Bildirim Yükümlülüğü Oluşturur mu?
Bankalardan temin edilen leasing ve faktöring kredileri de bildirim yükümlülüğü oluşturacaktır.
Özet Döviz Pozisyon Raporu İle İlgili Veri Bildirim Yükümlülüğü Nasıl Sona Eriyor?
Yurt içi tüm bankalardan nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyeniz 5 milyon TL altında olduğu aylarda bildirim yükümlülüğünüz bulunmuyor.
Özet Döviz Pozisyon Raporunu Doldururken Hangi Para Birimini Esas Alacağım?
Tüm tutarlar, yabancı para cinsinden hesap bakiyelerinin Türk Lirası cinsinden karşılığı olarak raporlanacaktır. Buna göre ABD doları, Euro ve diğer yabancı para, raporlama tarihi itibarıyla geçerli olan ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan döviz alış kurları kullanılarak Türk Lirasına çevrilecek ve toplanarak ilgili alanlara yazılacaktır.
Firma Yönetiminin Verilerin Doğruluğu İle İlgili Sorumluluğu Nedir?
Formun zamanında ve doğru bildirimi tüzel kişilerin sorumluluğundadır. Bankamızca idari kayıtlar ile tutarlılık kontrolleri yapılabilmekte ve hatalı bildirimler için tüzel kişiler ile iletişime geçilebilmektedir. 1211 sayılı TCMB Kanununun 68’inci maddesinde Bankamıza eksik, yanlış ve usule uygun olmayan beyanname verilmesine ilişkin cezai hükümler düzenlenmiştir.
Yeminli Mali Müşavir