Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin İndirebileceği Giderler Nelerdir?

Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin İndirebileceği Giderler Nelerdir?

09.04.2024

Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Ä°ndirebileceÄŸi Giderler Nelerdir?

Kurumlar vergisi mükelleflerinin kurum kazancının tespitinde hangi giderleri indirebileceÄŸi Kurumlar Vergisi Kanununda tek tek sayılmıştır. Bu giderler;

• Gelir Vergisi Kanununa Göre Ä°ndirilecek Giderler ve

• Kurumlar Vergisi Kanununa Göre Ä°ndirilecek Giderler

olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır.

1- Gelir Vergisi Kanununa Göre Ä°ndirilecek Giderler,

Safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununda sayılan aşağıdaki giderler, Kurumlar Vergisi Kanununda da indirilecek gider olarak kabul edilir;

• Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler (Ä°hracat, yurt dışında inÅŸaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yazılı giderlere ilaveten bu faaliyetlerden 1/1/2024 tarihinden önce döviz olarak elde ettikleri hâsılatın binde beÅŸini aÅŸmamak ÅŸartıyla yurt dışındaki bu iÅŸlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri de indirebilirler. Ancak, söz konusu indirim hükmü, 7491 Sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle 1/1/2024 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.)

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeÅŸitli ÅŸekillerde iÅŸletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine iliÅŸkin aylık kira 26.000 Türk lirasına kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabına iliÅŸkin özel tüketim vergisi ve katma deÄŸer vergisi toplamının en fazla 690.000 Türk lirasına kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilir.

• Hizmetli ve iÅŸçilerin iÅŸ yerinde veya iÅŸ yerinin müÅŸtemilatında iaÅŸe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı ve demirbaÅŸ olarak verilen giyim giderleri,

• Ä°ÅŸle ilgili olmak ÅŸartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar,

• Ä°ÅŸle ilgili ve yapılan iÅŸin ehemmiyeti ve geniÅŸliÄŸi ile mütenasip seyahat ve ikamet giderleri,

• Kiralama yoluyla edinilen veya iÅŸletmeye dahil olan ve iÅŸte kullanılan taşıtların giderleri (Åžu kadar ki faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeÅŸitli ÅŸekillerde iÅŸletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere iliÅŸkin giderlerin en fazla %70’i indirilebilir.),

• Ä°ÅŸletme ile ilgili olmak ÅŸartıyla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar,

• Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar,

• Ä°ÅŸverenlerce, Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlar (Åžu kadar ki; ödenen aidatın bir aylık tutarı, iÅŸyerinde iÅŸçilere ödenen çıplak ücretin bir günlük toplamını aÅŸamaz.),

• Ä°ÅŸverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları (Ä°ÅŸverenler tarafından bireysel emeklilik sistemine ödenen ve ücretle iliÅŸkilendirilmeksizin ticari kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılacak katkı paylarının toplamı, ödemenin yapıldığı ayda elde edilen ücretin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aÅŸamaz. Gerek iÅŸverenler tarafından bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları, gerekse bu Kanunun 63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendi kapsamında indirim konusu yapılacak prim ödemelerinin toplam tutarı, ödemenin yapıldığı ayda elde edilen ücretin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aÅŸamaz.),

• Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli,

• Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu tarafından düzenlenen iÅŸbaşı eÄŸitim programlarından faydalananlara, programı yürüten iÅŸverenlerce fiilen ödenen tutarlar (Bu kapsamda iÅŸverenler tarafından ticari kazancın tespitinde ücretle iliÅŸkilendirilmeksizin her bir katılımcı itibarıyla indirim konusu yapılacak tutar aylık olarak asgari ücretin brüt tutarının yarısını aÅŸamaz.).

2- Kurumlar Vergisi Kanununa Göre Ä°ndirilecek Giderler,

Safi kurum kazancının tespitinde, Kurumlar Vergisi Kanununda sayılan aşağıdaki giderlerin de indirilmesi kabul edilir:

• Menkul Kıymet Ä°hraç Giderleri

Ä°hraç edilen menkul kıymetlere iliÅŸkin tüm giderler hasılattan indirilebilir. Bu giderler arasında senetlerin kâğıt ve basım giderlerini, mahkeme, noter ve diÄŸer tasdik ve tescil giderlerini, damga vergisini ve ihraç dolayısıyla ödenen sair harç ve resimleri, ihraç dolayısıyla bankalara verilen komisyonları, hisse ve tahvil senetlerinin borsaya kaydı için yapılan giderleri ve bunlara benzer diÄŸer her türlü giderleri saymak mümkündür.

• KuruluÅŸ ve Örgütlenme Giderleri

Kurumların kuruluÅŸları sırasında yapılan; ana sözleÅŸmenin hazırlanması, kuruluÅŸ genel kurul toplantılarının yapılması, tanıtma ve reklam gibi kuruluÅŸ ve örgütlenmeye iliÅŸkin bir takım giderlerin kurum kazancından indirilebilmesi mümkündür. KuruluÅŸ ve örgütlenme giderleri doÄŸrudan gider olarak yazılabileceÄŸi gibi, aktifleÅŸtirilerek mukayyet deÄŸerleri üzerinden beÅŸ yılda ve eÅŸit miktarlarda gider yazılarak itfa da edilebilir.

• Genel Kurul Toplantıları Ä°çin Yapılan Giderler ile BirleÅŸme, Devir, Bölünme, Fesih ve Tasfiye Giderleri

Genel kurul toplantıları için kurum tarafından yapılacak giderler; ilan ve posta giderleri, toplantı salonu kira bedeli ve benzeri giderlerden oluÅŸur.

Genel kurul toplantılarında, genel kurul üyelerinin ağırlanmaları ile ilgili giderler, genel örf ve adetlere uygun temsil ve ağırlama gideri niteliÄŸinin ötesine geçmemek koÅŸuluyla gider kaydedilebilir.

Ayrıca birleÅŸme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye aÅŸamalarında yapılan giderler de kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

• Sermayesi Paylara BölünmüÅŸ Komandit Åžirketlerde Komandite Ortağın Kâr Payı

Sermayesi paylara bölünmüÅŸ komandit ÅŸirketlerde kurumlar vergisi matrahı, ÅŸirket kazancından komandite ortaklara düÅŸen pay dışındaki tutardan ibarettir. Komandite ortakların ÅŸirket kârından aldıkları pay, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazançla ilgili hükümleri uyarınca ÅŸahsi ticari kazanç sayılmaktadır. Bu nedenle, söz konusu payın ÅŸirket bünyesinde kurumlar vergisine tabi tutulmaması için komandite ortağın kâr hissesi gider olarak hasılattan indirilebilecektir.

• Katılım Bankalarınca Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kâr Payları

Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları kurum kazancından indirilecek giderler arasında bulunmaktadır.

Öte yandan, katılım bankalarının faizsiz olarak kredi temin etmeleri karşılığında yaptıkları kâr payı ödemeleri, finansman gideri niteliÄŸinde olduÄŸundan, söz konusu giderler Gelir Vergisi Kanununda sayılan “ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler” kapsamında gider olarak dikkate alınır.

Ayrıca, mükelleflerin katılım bankalarından saÄŸladıkları bu nitelikteki krediler için hesapladıkları finansman giderleri de ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel gider mahiyetinde olduÄŸundan, kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

• Sigorta ve Reasürans Åžirketlerinde Bilânço Gününde Hükmü Devam Eden Sigorta SözleÅŸmelerine Ait Teknik Karşılıklar

Sigorta ve reasürans ÅŸirketlerinde bilanço gününde hükmü devam eden sigorta sözleÅŸmelerine ait;

• Muallak hasar ve tazminat karşılıkları,

• Kazanılmamış prim karşılıkları,

• Hayat sigortalarında matematik karşılıklar ve

• Dengeleme karşılığı, kurum kazancından indirim konusu yapılabilecektir.