Yeni Torba Kanun Neler Getirdi?

Yeni Torba Kanun Neler Getirdi?

01.08.2023

Yeni Torba Kanun Neler Getirdi?

15/7/2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7456 Sayılı Torba Kanun ile birçok kanunda değişiklikler yapılarak, yürürlüğe girdi. Söz konusu kanun ile vergi kanunlarında yapılan düzenlemelere ana başlıkları ile değindikten sonra, önemli olanları daha detaylı olarak yazımızda anlatmaya çalışacağım.

Torba Kanun ile vergi düzenlemelerine ilişkin aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.

• Kurumlar Vergisi Oranın 5 puan artırılması ve ihracattan elde edilen kazançlarda indirimli oranın 5 puana çıkarılması,

• Taşınmazların satışına uygulanan istisnaların kaldırılması,

• Kurumların diğer yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik sağlanan istisnanın kaldırılması,

• Bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılı için ek motorlu taşıtlar vergisinin getirilmesi,

• ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listede yer alan malların maktu vergi tutarlarının artırımına ilişkin Cumhurbaşkanı'na yeni yetki verilmesi,

• Geri Kazanım Katılım Payı tutarlarının 2 katına çıkarılabilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı'na yetki verilmesi,

• Deprem bölgesinde afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetlerin, 31/12/2024 tarihine kadar KDV’den istisna tutulması,

• İşverenlere asgari ücret desteği sağlanması.

1- Kurumların Vergisi Oranın 5 Puan Artırılması ve İhracattan Elde Edilen Kazançlara Kurumlar Vergisi Oranının 5 Puan İndirimli Uygulanması,

Bilindiği üzere Kurumlar Vergisi Kanununda, 2023 yılında uygulanacak genel kurumlar vergisi oranı  %20 idi. Bu Kanun ile kurumlar vergisi oranı %25 olarak belirlenmiş olup, söz konusu oran, finansal kurumlar için de %30 olarak uygulanmasına karar verilmiştir.

Ayrıca ihracat yapan kurumların sadece ihracattan elde ettikleri kazançlarına ilişkin kurumlar vergisi, 5 puan indirimli (%20) olarak uygulanması kararlaştırılmıştır.

Söz konusu düzenleme, 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15/7/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2- Kurumların En Az İki Tam Yıl Süreyle Aktiflerinde Yer Alan Taşınmazların Satışına Uygulanan İstisnaların Kaldırılması,

Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca; kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançların %50'lik kısmı kurumlar vergisinden istisnadır.

Ayrıca Katma Değer Vergisi Kanunu uyarınca da, kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler katma değer vergisinden istisnadır.

a) Kurumlar Vergisinde Yapılan Düzenleme,

Bu Kanun ile kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerine yönelik istisna uygulaması kaldırılmaktadır.

Yine bu Kanun ile söz konusu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren satışlarında, %50 istisna oranının %25 olarak uygulanması düzenlenmektedir. Bu düzenleme 15/07/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Diğer taraftan, Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında; taşınmazlar, iştirak hisseleri ile üretim ve hizmet işletmeleri belirli şartlar dahilinde kısmi bölünme işlemine konu edilebilmekteydi. Bu Kanun ile taşınmazlar, kısmi bölünme kapsamından çıkarılmaktadır. Bu düzenlemede 01/01/2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

b) KDV de Yapılan Düzenleme,

Aynı Kanun ile kurumların aktifinde yer alan ve en az iki tam yıl süreyle elde bulundurulan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnası da kaldırılmıştır.

Bu düzenlemeye ilaveten, yine bu Kanun ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurumların aktifinde yer alan ve en az iki tam yıl süreyle elde bulundurulan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnasının geçerliliği devam etmektedir. Bu düzenleme 15/07/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

3- Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi,

Bu Kanun ile Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda yer alan;

Otomobil, arazi taşıtı, kaptıkaçtı ve benzerleri ile motosikletler, minibüs, panel van, otobüs, kamyonet gibi motorlu kara taşıtları ile uçak ve helikopterlerden,

15/07/2023 tarihi itibariyle kayıt ve tescilli olan taşıtlar ile 31/12/2023 tarihine kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlardan, bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılında tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek motorlu taşıtlar vergisi alınacaktır.

15/7/2023 tarihi itibariyle ilgili sicillere kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi, birinci taksiti Ağustos ayı sonuna kadar, ikinci taksiti 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar olmak üzere iki eşit taksitte ödenecektir.

15/7/2023 tarihi ila 31/12/2023 tarihleri arasında ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenecektir.

Ayrıca söz konusu Kanun ile depremler nedeniyle mücbir sebep ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar ek motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmektedir.

4- Deprem Bölgesinde Bağışlanacak Konutların İnşası Dolayısıyla Yapılan Teslim ve Hizmetlerin 31/12/2024 Tarihine Kadar KDV’den İstisna Tutulması,

Bu Kanunun ile deprem bölgesinde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31/12/2024 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna edilmiştir.

Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecektir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler bu KDV Kanunu uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecektir. Söz konusu düzenleme 15/07/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

5- Asgari Ücret Desteği,

Bilindiği üzere, işverenlerin işgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumalarını ve artırmalarını desteklemek amacıyla 2016 yılından 2023/Haziran dönemi sonuna kadar her yıl asgari ücret desteği sağlanmıştır.

Bu Kanun ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa geçici madde eklenerek, 2023 yılı Temmuz ila Aralık aylarında da istihdamı desteklemek için işgücü maliyetlerini azaltmak üzere, madde metninde belirtilen işverenlere, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 16,66 Türk Lirası, aylık 500 Türk Lirası asgari ücret desteği sağlanmaktadır. Bu düzenleme, 1/7/2023 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, 15/7/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Görüldüğü üzere, torba kanunun vergi kanunlarında yaptığı düzenlemeler mevcut vergi oranlarının artırılması, ilave vergilerin getirilmesi ve istisnaların kaldırılmasını içermektedir. İlave vergi yükünün maliyetleri dolayısıyla da enflasyonun artmasına yol açacağı kaçınılmazdır.