Şirketinizin Sermaye Yapısını Güçlendirirken Daha Az Vergi Ödemeye Ne Dersiniz?

Şirketinizin Sermaye Yapısını Güçlendirirken Daha Az Vergi Ödemeye Ne Dersiniz?

20.08.2019

Sermaye yapısı güçlü olan şirketler ile sermaye yapısı zayıf olan şirketlerin, konjonktürel dalgalanmalardan yani kriz dönemlerinden etkilenmeleri de elbette farklılık göstermektedir.

Çevrenizden ya da basından mutlaka iflas eden, konkordato ilan eden ya da batan şirketler ile ilgili haberleri zaman zaman duyuyorsunuz ya da okuyorsunuzdur.

Çok yakın bir geçmişte, ülkemizde konkordato ilan etmeyle ilgili haberlerle çok sık karşılaşıyorduk. Ondan önce de iflas erteleme kararları ile ilgili haberler gündemimizdeydi.

Bütün bunların ekserisi günün ekonomik koşullarına uygun şekilde sermaye yapılarını güçlendirmeyen şirketlerin piyasa dalgalanmaları karşısında düştükleri çaresizlikten kaynaklanmaktadır.

Ayrıca günümüzde şirketlerin enflasyon karşısında erimiş olan sermayelerini güçlendirmek istemeleri, yeni yatırım arayışları içerisinde olmaları veya fon ihtiyaçlarını karşılama istekleri, şirketleri nakit sermaye artırımına yönlendirmektedir.

Bu kapsamda vergi idaresi sermaye şirketlerinin sermaye yapılarının güçlendirmek adına zaman zaman çeşitli düzenlemeler yapmaktadır. Bunlardan bir tanesi de 01.07.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere uygulanmaya başlanan nakdi sermaye artışları üzerinden hesaplanacak olan indirim müessesesidir.

Şirketlerin borç yerine öz kaynak kullanımını özendiren bu düzenlemeyle; sermaye şirketlerinin ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’sinin ilgili hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahından indirilmesine olanak sağlanmaktadır.

Düzenlemeden, finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri yararlanamamaktadır.

Ayrıca düzenlemede, geçmiş yıllar karları, sermaye ve kar yedekleri gibi işletme öz kaynakları içinde yer alan değerlerin sermayeye eklenmesi halinde işletmeye dışardan ilave nakdi bir kaynak girişi olmayacağı hususu dikkate alınarak, bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesi nedeniyle kurumlar vergisi indiriminden yararlanılması mümkün değildir. Benzer şekilde, ortaklarca veya ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen nakit sermaye artırılmalarına da indirim imkanı tanınmamaktadır.

İndirim uygulamasında, artırılan sermayenin hesap dönemi içerisinde ortaklarca nakit olarak ödendiği ay kesri tam ay sayılmak suretiyle, yılın kalan süresi için kıst dönem esasına göre indirim tutarı hesaplanacaktır.

2018 hesap dönemine ilişkin olarak TCMB tarafından açıklanan indirim uygulamasında kullanılacak oran %27,04 dür.

Sermaye şirketleri, yetkili organlarının kısmen veya tamamen nakdi sermaye artışına ilişkin kararının ticaret siciline tescil edildiği hesap döneminden itibaren, bu indirim uygulamasından yararlanmaya başlayabileceklerdir.

İndirim hesaplamasına konu edilebilecek sermaye artışı tutarı, artırılan sermayenin ortaklarca şirketin banka hesabına nakit olarak fiilen yatırılan kısmı ile sınırlı olup taahhüt edilen sermayenin, ortaklar tarafından nakit olarak şirketin banka hesabına fiilen yatırılmayan kısmı indirim tutarının hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.

Sermaye şirketleri tarafından nakdi sermaye artışına ilişkin hesaplanan indirim tutarının kazanç yetersizliği nedeniyle ilgili olduğu hesap dönemine ait matrahın tespitinde indirim konusu yapılamaması halinde bu indirim tutarları, herhangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın izleyen hesap dönemlerine ilişkin matrahın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

İndirim tutarının hesaplanmasında TCMB tarafından yararlanılan yıl için en son açıklanan ticari krediler faiz oranı dikkate alınacağından geçici vergi dönemlerinden sadece dördüncü geçici vergilendirme dönemi itibarıyla bu indirimden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.

Konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse;

A şirketinin 2015 Temmuz ayında 2.000.000 TL sermaye artırımı yaptığını kabul edelim. TCMB tarafından en son açıklanan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranını ise yüzde 27 olarak alalım.

Bu veriler doğrultusunda hesaplamamız aşağıdaki şekilde olacaktır.

Kurumlar Vergisi Matrahtan İndirilecek Tutar

= Nakden Artırılan Sermaye Tutarı x TCMB Faiz Oranı x İndirim Oranı x Süre (Ay)

Öncelikle firmanın yararlanacağı yıllık indirim tutarını aşağıdaki şekilde hesaplayalım;

= 2.000.000 x %27 x %50

= 270.000 TL

Söz konusu firmanın Temmuz ayında sermaye artırımı yaptığını dikkate aldığımızda yukarıda yer alan yıllık tutarın kıst dönem hesaplaması aşağıdaki şekilde olacaktır.

270.000 x 6/12 = 135.000 TL.

Bu tutarın kurumlar vergisi beyannamesinde net etkisi ise 135.000 x %22 = 29.700 TL olacaktır.

Sermaye şirketlerine tanınan nakit sermaye artırımına ilişkin teşvik müessesesinin esas amacı; öz kaynaklar ile finansmanın, borçlanmaya nazaran daha cazip hale getirilerek şirketlerin sermaye yapılarını güçlendirmektir. Düzenlemenin sermaye şirketlerinin tasarruflarını artıracağını ve böylelikle oluşacak sermaye birikiminin yatırıma kanalize edilerek ülke ekonomisine katkı sağlayarak ivme kazandıracağı amaçlanmaktadır.