Vergide Pişmanlık Uygulaması - II
06.12.2022Vergide Pişmanlık Uygulaması - II
Geçen hafta ilk bölümünü yayınladığımız yazımınızın bu hafta ikinci bölümünde, pişmanlık hükümlerinden yararlanan mükelleflerin özellikli durumları ile devam ediyoruz.
Kaçakçılık Suçunu İşleyenler Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanabilir mi?
Vergi Usul Kanununda belirtilen kaçakçılık suçlarını işleyenler hakkında da pişmanlık hükümlerinin uygulanması mümkündür.
Kaçakçılık suçlarından birini işlemek suretiyle neden oldukları vergi ziyaı için pişmanlık talebiyle beyanname veren ve belirtilen şartları taşıyan mükellefler hakkında bu suçlarından dolayı suç duyurusunda bulunulmaz ve adlarına vergi ziyaı cezası kesilmez.
Pişmanlık Kapsamında Yapılan Kısmi Ödemeler Kabul Edilir mi?
Vergi ve pişmanlık zammı ile ilgili olarak yapılan kısmi ödemeler kabul edilmez ve verilen 15 günlük süre içinde vergi aslı ve pişmanlık zammının tamamı ödenmez ise pişmanlık hükümleri ihlal edilmiş sayılır.
Kanuni Süresi İçerisinde Verilen Bir Beyannameye İlişkin Olarak Kanuni Süresinden Sonra Pişmanlıkla Verilen Beyannameler Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Vergi İndiriminden Yararlanmasına Engel midir?
Vergiye uyumlu mükelleflerin %5 vergi indiriminden yararlanabilmesi için; indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ilişkin olarak yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannameleri, geçici vergi beyannameleri, muhtasar, muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerini de indirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla ödemiş olmaları gerekmektedir.
Öte yandan, kanuni süresi içerisinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak, kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler vergi indiriminden yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir. Ancak, indirimden yararlanılabilmesi için bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de indirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla ödenmiş olması gerekmektedir.
İzaha Davet Edilen Mükellefler Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanabilir mi?
Kendisine izaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak, pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.
Ayrıca, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin işlenmiş olabileceğine dair kendisine ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen mükellefler de tespitle sınırlı olarak pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.
Olumsuzluğun Giderilmesi ve İşlemlerin Gerçekliğini İspat İçin Davet Edilen Mükellefler Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanabilir mi?
KDV uygulamasında, haklarında sahte belge veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanılmasına yönelik olumsuz tespit bulunan mükelleflerin olumsuzluğun giderilmesi daveti üzerine bu alımlara ilişkin tutarları indirim hesaplarından çıkararak düzeltmesi durumunda, Vergi Usul Kanununun pişmanlık hükümlerinden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.
Pişmanlık Şartlarının İhlalinin Sonuçları Nelerdir?
Verilen 15 günlük süre içinde vergi aslı ve pişmanlık zammının tamamı ödenmez ise pişmanlık hükümleri ihlal edilmiş sayılır. Bu durumda bu mükelleflerin verdiği beyannameler kanuni süresinden sonra verilen beyanname olarak kabul edilir.
Pişmanlık şartlarının ihlali halinde; pişmanlık zammı terkin edilir, bunun yerine gecikme faizi tahakkuk ettirilir ve tahakkuk fişindeki vade 15 günden 1 aya tamamlanır.
Kanuni süresi içinde verilmeyip daha sonra pişmanlık talebiyle elden veya posta yoluyla verilen (elektronik ortamda verme zorunluluğu bulunmayan) beyannamedeki talebin kabul edilmesinden sonra pişmanlık şartlarının ihlal edilmesi halinde ziyaa uğratılan verginin %50'si tutarında vergi ziyaı cezası, birinci derece iki kat usulsüzlük cezası ile mukayese edilecek ve miktar itibarıyla ağır olanı kesilecektir.
Kanuni süresi içinde verilmeyip daha sonra pişmanlık talebiyle elektronik ortamda verilen beyanname ile ilgili olarak özel usulsüzlük cezası kesilecek ancak vergi ziyaı cezası kesilmeyecektir. Ancak pişmanlık şartlarının ihlal edilmesi halinde ziyaa uğratılan verginin %50'si tutarında vergi ziyaı cezası kesilecektir.
Türk vergi sisteminde öteden beri var olan ve mükelleflere tanınan özel haklardan biri olan pişmanlık ve ıslah uygulaması, süresinde beyan edilmeyen vergilerin beyanı ve ödemesi konusunda mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu sağlayan bir sistemdir. Diğer avantajlarını bir yana bırakırsak, pişmanlıkla beyan mükellefleri vergi incelemesi ve matrah takdirine göre ortaya çıkan çok yüksek maliyetli vergi ziyaı cezasından kurtaran bir uygulamadır.
Beyan esasına dayanan Türk vergi sisteminde pişmanlık ve ıslah sistemi; süresinde beyan edilmeyen yani süresinde verilmeyen bir beyannamenin, pişmanlıkla verilmek suretiyle neredeyse süresinde verilmiş gibi kabul ederek, sadece bir pişmanlık zammı ile geç tahakkuku cezalandıran ve vergi ziyaı gerçekleşmemiş gibi kabul ederek, mükellef ve vergi sorumlularını belli şartların yerine getirilmesiyle vergi ziyaı cezasından kurtaran önemli bir müessesedir.
Tüm okuyucularıma sağlıklı günler dilerim.
Yeminli Mali Müşavir