E-Tebligatta Son Söz Yargının
23.11.2021E-Tebligatta Son Söz Yargının
Teknolojinin gelişimi günlük hayatımızda nasıl değişikliklere yol açıyor ise, toplum düzenini sağlayan kanunlar da gelişen teknolojilere ayak uydurmak zorundalar. Gelişen teknoloji ile birlikte çağa ayak uydurmak zorunda kalan hususlardan birisi de vergi kanunlarımızda yer alan tebligat müessesesi.
Geçtiğimiz süreç içerisinde adım adım tüm kamu kurumları elektronik tebligatı kullanmaya başladılar. Hatırlayacağınız üzere yaklaşık iki ay kadar önce de yayınlanan yazımda son olarak SGK da Elektronik Tebligat döneminin başladığını yazmıştım.
Tebligat konusunun tekrar gündeme gelmesinin sebebi ise bu defa Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu Kararı oldu.
Kararın içeriğine geçmeden önce tebligat konusunda kısa bir hatırlatma yapmak istiyorum.
Tebliğ hem vergi idaresi için hem de mükellef için büyük bir önem arz etmektedir. Çünkü tebliğ ile vergi ödenmesi gereken safhaya geldiğinden, bu aşama; aynı zamanda mükellefler için dava hakkının başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
Tebligatın hukuki yapısı itibariyle de ayrıca taşıdığı büyük bir önemi vardır. Zira usule aykırı bir şekilde yapılan tebligat bütün hukuki sürecin geçersiz olmasına yol açacaktır. Çünkü mükellefler idarenin eyleminden tebligat ile haberdar olmakta ve yasal hak arama süreci de tebligat ile başlamaktadır.
Yıllardır uygulanan tebligat yöntemleri, 2016 yılında vergide Elektronik Tebligatın hayatımıza girmesiyle yepyeni bir boyut kazanmıştır. Tebligat yönteminin değişmesi ile birlikte yargıya intikal eden olayların içeriği de buna bağlı olarak değişmiştir.
Usulüne uygun olmadan yapılan tebligat idarenin gerçekleştirmeye çalıştığı tüm hukuki sürecin sakatlanmasına yol açacaktır. Bilindiği üzere yargı konuyu esastan incelemeden önce usul yönünden incelemeye tabi tutmaktadır. Esasen idarenin haklı olduğu bir konuda bile usule uygun olmayan bir şekilde yapılan tebligat ile süreç başlatıldığından vergi idaresinin kaybettiği birçok dava bulunmaktadır.
Yapılan tebligatların usule uygunluğu konusunda benzer olaylarda yargı da birbiriyle çelişen kararlar verebilmektedir. Vergi yargısının birbiriyle çelişen kararlar vermesi durumunda ise devreye Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu girmekte ve son sözü söylemektedir.
Ankara Bölge İdare Mahkemesi ile Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi tarafından benzer olaylarda verilen farklı Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın giderilmesi hakkında Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu verdiği karar ile aykırılığı gidermiştir.
18 Kasım 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu Kararı’nda; mükellefe usulüne uygun e-tebligat yapılmasına karşın, mükellefin elektronik tebligat sistemine başvuru sırasında veya daha sonra bildirilen telefon numarasına ve/veya e-posta adresine bilgilendirme mesajı gönderilmemesinin tebligatın süresini ve geçerliliğini etkilemeyeceğine hükmedilmiştir.
Yaklaşık bir yıl önce kaleme aldığım, “Vergide Elektronik Tebligat” başlıklı yazımda;
“Elektronik tebligat gönderimine ilişkin olarak bilgilendirme amacıyla, mükelleflerin e-Tebligat başvurusu sırasında veya daha sonra beyan ettikleri cep telefon numaralarına SMS ve e-posta adreslerine bildirim mesajları gönderilebilmektedir.
Bilgilendirmelerin herhangi bir nedenle yapılamamış veya geç yapılmış olması, tebligatın geçerliliğini ilgili mevzuat hükümlerine göre etkilememektedir. Bu nedenle elektronik tebligat adresinin mükellef tarafından takibinin önemli olduğunu belirtmiştim.”
Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu;
“Elektronik Tebligat Sistemini kullanmak üzere, mükellefler tarafından edinilen internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifre, Genel Tebliğ ekinde yer alan “Elektronik Tebligat Talep Bildirimi” ile bildirimde bulunmak suretiyle edinilmekte ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından düzenlenen bu bildirim formlarında mükelleflere “Bilgilendirme Tercihleri” bölümünde yer alan “Kısa Mesaj Servisi” ve “E-posta” tercihleri ile e-posta ve/veya kısa mesaj ile bilgilendirmek isteyip istemedikleri sorulmaktadır. Böylece idare tarafından muhatabın talebi doğrultusunda, elektronik tebligat adresine yapılan tebligat hakkında ayrıca bildirilen mobil telefon numarasına veya e-posta adresine bilgilendirme mesajı gönderilmektedir.
Vergi Usul Kanunu’nda elektronik ortamda yapılan tebligata ilişkin olarak yukarıda açıklanan unsurlara ilave olarak ayrıca muhatabın telefon numarasına ve/veya e-posta adresine bilgilendirme mesajı gönderilmesi gerektiğine ilişkin olarak herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bu nedenle; Vergi Usul Kanunu’nun 107/A maddesi uyarınca muhatabın elektronik tebligat sisteminde kayıtlı e-tebligat adresine yapılan tebligata ilişkin olarak elektronik tebligat sistemine başvuru sırasında veya daha sonra bildirilen telefon numarasına ve/veya e-posta adresine bilgilendirme mesajı gönderilmemesi yapılan tebligatın süresini ve geçerliliğini etkilemeyecektir.”
Şeklinde karar vermiştir.
Yukarıda yer alan aykırılığın giderilmesine ilişkin kararda belirtildiği üzere idarenin mükelleflere yapacakları elektronik tebligatın dışında ayrıca bir e-posta veya SMS şeklinde bir bildirim yapılmamasında hukuka aykırı bir işlem olmadığı sonucuna varılmıştır.
Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu bağlayıcı nitelik taşımaktadır. Yani bundan sonra benzer olaylarda vergi yargısının yukarıda belirtilen kararın aksine karar vermesi mümkün değildir.
Bu nedenle mükelleflerin, idarenin kendileri hakkında yaptığı işlemlerden haberdar olmasının tek yolu, yapılan tebligatları mutlaka takip etmeleridir. Dava konusundan anlaşılacağı üzere, bazen iletişim bilgilerinin değişmesinden, bazen vergi dairesine bildirilen hatalı telefon ya da mail adresinden bazen de sistemsel bir sorun dolayısıyla, e-posta ya da SMS alınamaması durumu yapılan tebligatın geçerliliğini asla etkilemeyecektir.
Bu nedenle mükellefin mutlaka sık sık internet vergi dairesinden ya da interaktif vergi dairesi üzerinden kullanıcı adı ve şifrelerini kullanarak kendilerine yapılan bir tebligat var mı mutlaka kontrol etmeleri gerekmektedir. Hayatımızı kolaylaştıran teknoloji bu dava örneğinde görüldüğü gibi gerekli tedbirleri almadığımız durumlarda işlerimizi zorlaştırmaktadır.
Tüm okuyucularıma sağlıklı günler dilerim.
Yeminli Mali Müşavir