İşletmede Mevcut Olmayan Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacaklara Af

İşletmede Mevcut Olmayan Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacaklara Af

18.04.2023

İşletmede Mevcut Olmayan Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacaklara Af

7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun açıklamalarına ilişkin yazılarımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz.

İşletme kayıtlarının düzeltilmesi ile ilgili yasa kapsamındaki düzenlemeler hatırlayacağınız üzere üç başlık altında toplanmıştı;

1- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar,

2- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar,

3- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili diğer işlemler.

Yukarıda yer alan hususlardan, işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar ile kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarla ilgili açıklamaları geçtiğimiz haftalarda kaleme almıştım.

Bu hafta ki yazımda ise kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile ilgili hususları açıklamaya çalışacağım.

Düzenleme Hangi Mükellefleri Kapsıyor?

Yasa hükümlerine göre, kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile ilgili düzeltme yapma izni bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerine tanınmıştır.

Hangi Hesap ve İşlemler Düzeltme Kapsamındadır?

• Düzeltme kapsamına, kayıtlarda mevcut olup işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları,

• İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar,

• Bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemler,

Bu düzenleme kapsamına girmektedir.

Ortaklardan Alacaklar ile Birlikte Ortaklara Borcunda Bulunması Halinde;

İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarının belirlenmesinde, başka hesaplarda takip edilen tutarlar da dikkate alınarak tek düzen hesap planında yer alan "131. Ortaklardan Alacaklar" ve "231. Ortaklardan Alacaklar" toplamından "331. Ortaklara Borçlar" ve "431. Ortaklara Borçlar" toplamının çıkarılması sonucunda kalan net tutar esas alınacaktır.

[Net Tutar= (131 + 231) – (331 + 431)]

Hangi Tarih İtibariyle Düzeltme Yapılacak ve Hangi Bilanço Dikkate Alınacak?

Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerince, 31/12/2022 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görünen ancak işletmede var olmayan kasa ve ortaklardan alacaklar hesabı dikkate alınarak düzeltme yapılacaktır.

Düzeltme yapacak mükelleflerin, kurumlar vergisi beyannamesi ekinde vermiş oldukları 31/12/2022 tarihli bilançolarını dikkate almaları gerekmektedir.

Dolayısıyla, mükelleflerin kanuni süresinden sonra verdikleri düzeltme beyannamelerinin ekinde yer alan bilançoları dikkate alınmayacaktır.

31 Aralık 2022 Tarihi Bilanço Tutarları ile Bildirim Tarihindeki Tutarların Farklı Olması Halinde;

Mükelleflerin, 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görünen kasa ve ortaklardan alacaklar tutarı ile bildirim tarihinde kasa ve ortaklardan alacaklar tutarı kıyaslaması sonucunda, hangi tarihteki tutar daha küçük ise o tutar dikkate alınacaktır.

Son Başvuru Tarihi Nedir?

Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları, 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) (mücbir sebep kapsamında olan iller için 31 Ekim 2023 tarihine kadar) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler.

Düzeltilen Bu Tutarlar Vergiye Tabi midir?

Evet vergiye tabidir. Kurumlar vergisi mükelleflerince, kasa ve ortaklardan alacaklara ilişkin bildirerek düzeltmek istedikleri tutarlar üzerinden, %3 oranında hesapladıkları vergiyi, 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (mücbir sebep kapsamında olan iller için 31 Ekim 2023 tarihine kadar) beyan edip ödemek zorundadırlar.

Bu kapsamda ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez.

Düzeltmelerden Dolayı Ceza ve Tarhiyat Yapılabilir mi?

Hayır. Söz konusu fiktif tutarlar için beyan ve ödemeden sonra, geçmişe yönelik vergi cezası ve gecikme faizi uygulanmaz.

Ayrıca söz konusu tutarların ortaklara dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın kâr dağıtımına bağlı vergi tevkifatına yönelik ilave bir tarhiyat da yapılmayacaktır.

İşletmelerin birçoğunda ortaklar cari hesabının kullanıldığı ve kasa hesabının gerçeği yansıtmadığı düşünülürse, af yasası ile getirilen düzeltme işlemlerinin kurumlar vergisi mükellefleri için iyi bir fırsat olacağını düşünüyorum.

Tüm okuyucularıma sağlıklı günler dilerim.