Son Torba Kanunun Getirdikleri
21.04.2020Bütün dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs (Covid-19) salgını, kişilerin sağlığını tehdit ettiği kadar, ülke ekonomileri içinde önemli bir tehdit unsuru olmaya devam ediyor. Önceki yazılarımda salgının ekonomik etkilerini azaltmak için alınan birçok tedbirden bahsetmiş ve ilerleyen süreçlerde de ilave tedbirlerin alınmasının kaçınılmaz olduğunu belirtmiştim.
Her geçen gün ortaya çıkan sorunlara göre ilave tedbirler alınmaya devam etmektedir. Bu kapsamda, Koronavirüs (Covid-19) salgınının ekonomik ve sosyal hayata etkilerinin azaltılmasını sağlamak amacıyla 7244 sayılı Torba Kanun, 17 Nisan Perşembe günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Torba Kanun ile yapılan düzenlemeler, işvereninden çalışanına kadar toplumun tüm kesimlerini ilgilendirmektedir. Bunlardan önemli gördüklerime, yazımda yer vermeye çalıştım.
2019 Yılı Karının Dağıtılmasına Sınır Getirildi
7244 Sayılı Kanun ile Türk Ticaret Kanunu’na eklenen geçici maddeyle sermaye şirketlerinde 30/9/2020 tarihine kadar
- 2019 yılı net dönem karının yalnızca %25’ine kadarının dağıtımına karar verilebileceği,
- Geçmiş yıl karlarının ve serbest yedek akçelerin dağıtıma konu edilemeyeceği,
- Genel kurulca yönetim kuruluna kar payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyeceği,
hüküm altına alınmıştır.
Genel kurulca 2019 yılı hesap dönemine ilişkin kar payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, 2019 yılı net dönem karının %25’ini aşan kısma ilişkin ödemeler, 30/09/2020 tarihine kadar kadar ertelenecektir.
Üç Ay Süreyle İşten Çıkarılma Yasaklandı
Torba Kanun ile İş Kanunu’na eklenen geçici maddeyle, İş Kanunu kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin iş sözleşmesi, 17/04/2020 tarihten 17/07/2020 tarihine kadar 3 ay süreyle işveren tarafından feshedilemeyecektir (Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri haller nedeniyle fesih hariç). Fesih yasağı uygulanan hallerde işveren işçiyi ücretsiz izne ayırabilecektir. Fesih yasağı süresini altı aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacaktır.
Ücretsiz İzne Ayrılan İşçilere Nakdi Ücret Desteği
Torba Kanun ile İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen geçici maddeyle, ücretsiz izne ayrılan işçilere ve 15/3/2020 tarihinden sonra işten çıkarılmış olup, işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen işçilere 3 ayı geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, İşsizlik Fonundan her gün için 39,24 Türk Lirası (aylık 1.177,20 TL) nakdi ücret desteği verilecektir. Bu kapsamda verilecek nakdi ücret desteğinden yararlanma süresini Cumhurbaşkanı altı aya kadar uzatmaya yetkilidir.
Kısa Çalışma Ödeneğinden Uygunluk Tespiti Yapılmadan, Başvuran Herkes Yararlanacak
Torba Kanun ile İşsizlik Sigortası Kanununda yapılan değişiklik ile kısa çalışma ödeneği, uygunluk tespitinin tamamlanmasını beklemeksizin, işverinin beyanına göre çalışana ödenecek. Hatalı bilgi halinde ise ödenen ücretler yasal faiziyle birlikte işverenden tahsil edilecektir.
Kısa çalışma ödenekleri Mayıs ayından itibaren her ayın 5'inden 5'ine 3 ay için ödenecektir.
Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde Yürütülen Faaliyetler Belirlenen Sınırlar Dışında da Yapılabilecek
Torba Kanun ile Koronavirüs (Covid-19) salgını kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle, Sanayi ve Teknoloji Bakanı tarafından izin verilmesi durumunda, 11/3/2020 tarihinden itibaren 4 ay süreyle sınırlı olmak üzere;
5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde yürütülen faaliyetler, Ar-Ge ve tasarım merkezleri dışında da yapılabilecektir,
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında Bölge sınırları içinde yürütülen faaliyetler, Bölge dışında da yürütülebilecektir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanınca, bu süre 3 aya kadar uzatılabilecektir.
Bu süre içerisinde de 5746 sayılı Kanun ile 4691 sayılı Kanun kapsamındaki indirim, istisna, destek ve teşviklerden yararlanılmaya devam edilecektir.
El Konulan Tıbbi Malzemeler Devlet Tarafından Kullanılabilecek
Torba Kanun ile Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa eklenen geçici madde uyarınca 30/9/2020 tarihine kadar bu Kanun kapsamında el konulan ve bulaşıcı salgın hastalıkla mücadele ile doğrudan ilgili tıbbi cihaz ve malzemeler, delil olarak saklanmasına gerek bulunmaması halinde yeteri kadar numune alındıktan, bunun mümkün olmaması halinde her türlü ayırt edici özelliği tespit edildikten sonra, el koyan idare veya ilgili kamu kurumu tarafından soruşturma evresinde hakim veya kovuşturma evresinde mahkemeden tahsisi talep edilebilecektir.
Talep üzerine verilen kararlara karşı itiraz edilebilir. Hakim veya mahkemece tahsisi uygun bulunan eşyanın soruşturma veya kovuşturma sonunda iadesine karar verildiği takdirde eşyanın rayiç değerinden varsa gümrük vergileri ve para cezaları ayrıldıktan sonra kalan tutar, tahsis yapılan kurum tarafından eşya sahibine ödenecektir.
Yıllık İlan ve Reklam Vergileri ile Çevre Temizlik Vergileri Alınmayacak
Torba Kanun ile yapılan düzenleme ile faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerin yıllık ilan ve reklam vergileri ile yıllık çevre temizlik vergilerinin, faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunulamayan dönemlere isabet eden kısmı alınmayacaktır.
Fahiş Fiyat Artışı Yasaklandı
Torba Kanun ile Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a eklenen maddeyle; üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından bir mal veya hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapılamayacağı düzenlendi.
Görüldüğü üzere değişen her durum, kamu otoritelerinin mevcut duruma göre yeni düzenlemeler yapmasını kaçınılmaz kılmaktadır.
Mevcut sürecin iyi yönetilebilmesi ve salgın süresinin kısaltılabilmesi için her vatandaşımıza çok önemli görevler düşüyor. Bireysel olarak sağlık konusunda aldığımız tedbirlerin yanı sıra devletimiz tarafından konulan kurallara birebir uymak, salgının etkisini azaltarak, sürecin olumlu yönde daha hızlı ilerlemesini sağlayacağını, unutmamamız gerekir.
Sağlıklı günlerde görüşmek dileğiyle.
Yeminli Mali Müşavir