Tek Kuruş Vergi Ödemeden Şirkete Ayni Sermaye Koymak Mümkün mü? II. Bölüm
24.05.2022Tek Kuruş Vergi Ödemeden Şirkete Ayni Sermaye Koymak Mümkün mü?
II. Bölüm
Yazımın I. Bölümünde, ayni sermayenin ne olduğu, değer tespitinin nasıl yapılacağı ve çeşitli vergi kanunları karşısında vergilemesinin nasıl olduğundan bahsetmiştim. Yazımın bu bölümünde ise vergisel yükümlüklere tabi olmadan şirkete ayni sermaye koymanın yolunu anlatacağım.
Hatırlayacağınız üzere, 2020 yılında vergi affı olarak bilinen 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun hayatımıza girmişti. Söz Konusu kanun ile Gelir Vergisi Kanununa geçici bir madde eklendi.
Uygulamada varlık barışı olarak da adlandırılan bu düzenleme aynı zamanda vergi ödemeden şirketlere ayni sermaye koyma imkanı da tanımaktadır.
Varlık Barışı uygulaması, 31 Aralık 2021 tarihli Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 5058 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 30 Haziran 2022 tarihine kadar uzatıldı.
Düzenlemeden Kimler Yararlanabilir?
Düzenlemeden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri faydalanabilir. Bu mükellefler,
- Yurt dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları,
- Yurt içinde bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazları,
düzenleme kapsamında bildirime konu edebilirler.
Bu kapsamda bildirimde bulunmanın en önemli avantajı, bildirimde bulunulan varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamayacak olmasıdır.
Bu yazımda, ayni sermaye olarak konulabilecek olan, yurt içinde bulunan ve kayıtlarda yer almayan taşınmazların varlık barışı kapsamında kayda alınmasını açıklamaya çalışacağım.
Hangi Taşınmazlar İçin Varlık Barışından Yararlanılabilir?
Yurt dışında bulunan taşınmazlar için varlık barışından yararlanılamazken, yurt içindeki taşınmazlar varlık barışı kapsamında bildirime konu edilebileceklerdir.
Medeni Kanuna göre, aşağıdakiler taşınmaz niteliğindedir:
- Arazi,
- Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar,
- Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler.
Bildirim İçin Vergi Ödenecek mi?
Mevcut varlık barışı uygulamasında, bildirilen varlıkların bildirim değerleri üzerinden herhangi bir vergi ödenmesi öngörülmediğinden, taşınmazların bildirimi içinde herhangi bir vergi ödenmeyecektir.
Bildirim Hangi Tarihe Kadar ve Nasıl Yapılacaktır?
Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye'de bulunan ancak yasal defter kayıtlarında yer almayan taşınmazlar, 30/6/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili tebliğin ekinde yer alan bildirim ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairelerine elektronik ortamda bildirilebileceklerdir.
Taşınmazlar Hangi Değerle Bildirilecek?
Taşınmazlar rayiç bedeliyle bildirime konu edilecek. Normal uygulamada taşınmazların rayiç bedelini mükellefler kendileri belirleyecekler. Rayiç bedel, taşınmazların bildirildiği tarih itibarıyla belirlenen alım-satım bedeli olup, tebliğde bu bedelin gerçek durumu yansıtması gerektiği ifade edilmiştir.
Bildirilen Taşınmazlar Nasıl Kayda Alınacak?
Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, yasal defterlerine kaydettikleri taşınmazlar için pasifte özel fon hesabı açacaklar. Bu hesap serbestçe tasarruf edilebilecek, sermayeye eklenebileceği gibi ortaklara da vergisiz olarak dağıtılabilecek.
Fon hesabında izlenen tutarlar, işletmenin tasfiye, birleşme, devir ve bölünme hallerinde de vergilendirilmeyecek. Ayrıca söz konusu varlıklara ilişkin tutarların, kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması halinde kâr dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak, gerçek kişi ortaklar ile kurumlar vergisi mükellefi olan ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar ortaklar nezdinde de vergilendirilmeyecek.
Amortisman Uygulaması ve Elden Çıkarmada Zarar İndirimi Nasıl Olacak?
Tebliğ uyarınca, bildirim konusu yapılarak yasal defter kayıtlarına alınan taşınmazlar üzerinden amortisman ayrılamayacaktır.
Taşınmazların bildirimden sonra elden çıkarılması halinde, bildirime konu rayiç değerler maliyet olarak dikkate alınabilecek, ancak bu işlemden doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilemeyecektir.
Taşınmazların Ayni Sermaye Olarak Konulması,
Tebliğde taşınmazların vergi barışı kapsamında kayda alınması ve bizimde asıl üzerinde durduğumuz konu olan alternatif bir yöntem daha öngörülüyor.
İstendiği takdirde bildirime konu edilen taşınmazlar ayni sermaye olarak konulmak suretiyle de işletme kayıtlarına alınabilecek. Bu durumda, bildirim tarihi itibariyle sermaye artırım kararının alınmış olması ve söz konusu kararın bildirim tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi gerekiyor. Normal şartlarda sermaye artırım kararlarının, alındığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde tescil ettirilmesi gerekir. Ancak bu düzenleme ile süre on ay olarak belirlenmiştir.
Bu yöntemde, sermaye olarak konulan taşınmazların rayiç değeri ticaret mahkemesince tayin edilen bilirkişiler tarafından belirleneceğinden, sermaye oluşumuna mükelleflerce bildirilen değerlerin değil, bilirkişiler tarafından belirlenen ve mahkemelerce onaylanan değerlerin esas alınması gerekmektedir.
Yapılan İşlem Tapu Harcına Tabi mi?
Varlık barışı kapsamında bildirilen (ancak ayni sermaye olarak konulmayan) taşınmazların mükellef adına tescil edilmesi nedeniyle tapu harcı ödenmesi gerekmektedir.
Bildirilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması halinde ise harç istisnası uygulanabilecek, yani harç ödenmeyecektir.
Geçen haftaki yazımda şirketlere ayni sermaye koymanın vergisel yükümlülüklerinin neler olduğundan bahsetmiştim. Varlık barışı kapsamında 30 Haziran 2022 tarihine kadar, ayni sermaye olarak şirkete konulacak taşınmazlar için herhangi bir vergi yükü bulunmuyor. Ayni sermaye koymak suretiyle sermaye artırımı yapmayı planlayan şirketlerin bu tarihe dikkat etmesi gerekiyor.
Tüm okuyucularıma sağlıklı günler dilerim.
Yeminli Mali Müşavir