Binek Otomobillerinde Gider Kısıtlaması

Binek Otomobillerinde Gider Kısıtlaması

09.06.2020

Hatırlayacağınız üzere binek otomobillerinde gider kısıtlaması, 2019 yılının Aralık ayında yayımlanan 7194 Sayılı Kanun ile hayatımıza girmiÅŸti. Ancak uygulamanın nasıl olacağına iliÅŸkin detayları içeren TebliÄŸ henüz yeni yayımlandı. Böylece Kanunun yayımlandığı tarihten günümüze kadar uygulamanın nasıl olacağı konusunda yapılan çeÅŸitli tartışmalarda son bulmuÅŸ oldu.

Yapılan yasal düzenleme ticari, zirai ve mesleki kazanç elde eden tüm gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır.

Ancak faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeÅŸitli ÅŸekillerde iÅŸletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri kapsam dışında tutulmuÅŸtur.

Binek Otomobilleri Tanımından Ne Anlaşılmalı?

Yasal düzenleme de binek otomobili ile ilgili bir tanım bulunmamaktaydı. Binek otomobilinden ne anlaşılması gerektiÄŸi, tebliÄŸin yayınlanması ile açıklığa kavuÅŸtu.

TebliÄŸe göre, Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 pozisyonunda yer alan motorlu taşıtlar binek otomobili olarak sayılmıştır.

Buna göre; 1+1, 1+3, 1+4 veya 1+7 koltuklu, ÅŸoför ve öndeki yolcunun arkasındaki kısımda emniyet kemerleri veya emniyet kemeri montajı için tertibat, koltuk ve emniyet ekipmanı montajı için sabit tertibat, aracın iç kısmının her tarafında, araçların yolcu bölümlerinde yer alan konfor özellikleri ve iç döÅŸemeleri (örneÄŸin: yer kaplamaları, havalandırma, iç aydınlatma, küllükler), iki yan panel boyunca arka camları bulunan (en arkada yük bölümünün saÄŸ ve sol taraflarında cam bulunsun bulunmasın); ÅŸoför ve öndeki yolcuların bölümü ile insan veya eÅŸya taşınması için kullanılan arka bölüm arasında sabit bir panel veya bariyer bulunmayan kapalı kasa motorlu taşıtlar 87.03 pozisyonunda yer almakta olup, binek otomobiller bu kapsamda deÄŸerlendirilmektedir.  

Ambulanslar, mahkûm taşımaya mahsus arabalar, para arabaları, cenaze arabaları, itfaiye öncü arabaları gibi özel amaçla yapılmış motorlu taşıtlar ile sadece havalimanı apron bölgesi gibi belli alanlarda kullanılan taşıtlar 87.03 pozisyonunda yer almakla birlikte binek otomobil kapsamında deÄŸerlendirilmeyecektir.

Gider Kısıtlaması Neleri Kapsamaktadır?

1- Binek Otomobillerinin Alım Giderlerine (Ayrılacak Amortismanlara) Getirilen Kısıtlamalar:

Yapılan düzenleme uyarınca, gelir ve kurumlar vergisi açısından vergi matrahının tespitinde;

- ÖTV ve KDV hariç ilk iktisap bedeli 160.000 TL’yi,

- ÖTV ve KDV’nin maliyet bedeline eklendiÄŸi veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiÄŸi hallerde, amortismana tabi tutarı 300.000 TL’yi,

aşan binek otomobile ait ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı, gider olarak dikkate alınabilecektir. Aşan kısmın ise Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) olarak dikkate alınması gerekir.

2- Binek Otomobillerinin Alımında Ödenen ÖTV ve KDV’ne Getirilen Kısıtlamalar:

Binek otomobilin alımında ödenen ÖTV ve KDV dönem kazancının tespitinde doÄŸrudan gider olarak dikkate alınabildiÄŸi gibi ilgili otomobilin maliyet bedeline de dâhil edilmek suretiyle amortisman yoluyla da gider yazılabilir. Mükellefler söz konusu seçim konusunda serbesttirler.

Ancak yapılan düzenleme ile ÖTV ve KDV tutarlarının doÄŸrudan gider olarak dikkate alınabilecek kısmı belli bir tutarla sınırlandırılmıştır. Gelir ve kurumlar vergisi açısından vergi matrahının tespitinde, binek otomobillerin iktisabına iliÅŸkin ÖTV ve KDV’nin toplamının en fazla 140.000 TL’ye kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. AÅŸan kısmın ise KKEG olarak dikkate alınması gerekir.

Binek otomobillerin satın alımında yüklenilen ÖTV ve KDV’ye getirilen kısıtlama, 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren geçerlidir. Bu tarihten önce alınan binek otomobilleri için bir kısıtlama söz konusu deÄŸildir.

3- Binek Otomobillerin Kullanım Giderlerine İlişkin Kısıtlamalar:

7194 sayılı Kanunla GVK’da yapılan düzenlemelerle getirilen bir diÄŸer kısıtlama ise binek otomobillerin kullanım giderlerine iliÅŸkindir. Buna göre, gelir ve kurumlar vergisi açısından vergi matrahının tespitinde, binek otomobillere iliÅŸkin kullanım giderlerinin (yakıt, tamir, bakım, sigorta, kasko vs.) en fazla % 70’i gider olarak dikkate alınabilecek olup, aÅŸan kısmın KKEG olarak dikkate alınması gerekir.

Binek otomobilleri getirilen kısıtlamaların yürürlük tarihinden önce aktife alınmış olsa dahi, bu araçların giderleri için söz konusu kısıtlama 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren baÅŸlayan vergilendirme dönemi kazançlarından itibaren geçerli olacaktır.

4- Binek Otomobillerin Kira Bedellerine Getirilen Kısıtlamalar:

Yapılan düzenleme uyarınca; gelir ve kurumlar vergisi açısından vergi matrahının tespitinde, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerin her birine iliÅŸkin aylık kira bedelinin 5.500 TL’ye kadar olan kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. AÅŸan kısmın ise KKEG olarak dikkate alınması gerekir.

1 Ocak 2020 tarihinden önce baÅŸlayıp Kanunun yürürlük tarihinden sonrasını da kapsayan kiralamalarda, yürürlük tarihinden sonrasına ait kira bedelleri gider kısıtlamasına tabi olacaktır. Gider olarak dikkate alınabilecek azami kiralama bedelinin tespitinde, kiralama döneminin tekabül ettiÄŸi yıl için belirlenen tutar dikkate alınacaktır.

DiÄŸer taraftan, Katma DeÄŸer Vergisi (KDV) Kanununun “Ä°ndirilemeyecek Katma DeÄŸer Vergisi” baÅŸlıklı 30’uncu maddesinin (d) bendi uyarınca, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen ve yüklenilen KDV, indirilecek KDV olarak dikkate alınamaz.

Dolayısıyla, her bir binek otomobil için aylık sınırı aÅŸan kira tutarlarının KDV’si ile kullanım giderlerinin kabul edilmeyen kısmına ait giderlere iliÅŸkin KDV’si indirime konu edilemeyecek ve KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir.

Binek Otomobillerin Günlük Kiralanırsa,

Binek otomobillerin günlük ÅŸekilde kiralanmasında gider kısıtlaması, günlük kiralama bedelinin hesaplanması suretiyle uygulanacaktır. Kiralama giderlerine iliÅŸkin günlük gider kısıtlamasının uygulanmasında, kiralamanın yapıldığı tarihte gider olarak dikkate alınabilecek aylık azami kiralama giderinin o ayın gün sayısına bölünmesiyle elde edilecek tutar dikkate alınacaktır.

Finansal Kiralama Yoluyla Edinilen Binek Otomobilleri

TebliÄŸ ile açıklığa kavuÅŸturulan bir diÄŸer konu da, binek otomobilinin satın alma yoluyla deÄŸil de finansal kiralama yoluyla edinilmesinde, gider kısıtlamasının nasıl uygulanacağıyla ilgilidir.

Finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere iliÅŸkin yapılan ödemeler için aylık kiralama gideri kısıtlaması söz konusu olmayacaktır.

Finansal kiralama yoluyla iÅŸletme aktifine alınmış binek otomobilleri için ödemelerin anapara ve faiz ödemesi olarak ayrıştırılarak, faiz gideri ilk yıl “Haklar” hesabında izlenen binek otomobilin maliyetine dâhil olunacak, sonraki yıllarda ise tercihen gider veya maliyet olarak dikkate alınacaktır.

Mükellefler tarafından tercihen doÄŸrudan gider olarak dikkate alınmak istenmesi halinde, bu giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından vergi matrahının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir. Amortisman ayrılma açısından da aktife alınan bedelin o yıl için belirlenen amortismana esas tutarı aÅŸması halinde aÅŸan kısım gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır.

Tüm okuyucularıma saÄŸlıklı günler dilerim.