Yatırım Teşvik Belgeli İnşaatlarda KDV İstisnası

Yatırım Teşvik Belgeli İnşaatlarda KDV İstisnası

28.06.2022

Yatırım Teşvik Belgeli İnşaatlarda KDV İstisnası

Yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılar, öteden beri makine ve teçhizat alımlarını, KDV istisnası kapsamında, bağlı bulunduğu vergi dairesinden istisna yazısı almak şartıyla KDV ödemeksizin yurt içinden satın alabilmekte veya yurt dışından ithal edebilmekteydi.

Söz konusu teşvik belgeli yatırım kapsamında, yatırıma konu faaliyet alanının inşaat işlerinde ise mal ve hizmet alımlarında doğrudan KDV istisnası bulunmayıp, inşaat işleri için yüklenilen KDV tutarları yıllık olarak iade alınabilmekteydi.

Yıllık olarak alınan KDV iadesinde ise harcamanın yapılması ile KDV’nin alınması arasında geçen çok uzun süreler yatırımcı üzerinde ağır finansman yükleri oluşturmaktaydı. Çünkü inşaat harcamalarının genel olarak %18 KDV’ne tabi olduğu düşünülürse, yatırımcının toplam harcaması için %18 gibi bir tutarda finansman maliyetine uzun süre katlanması gerekmekteydi.

Nisan ayında KDV Kanununda yapılan değişiklikle inşaat işlerine ilişkin yüklenilen KDV’nin iadesinde, iadenin yatırımcılar tarafından değil, mal teslimi veya hizmet ifasını yapan mükelleflerin iade alabilecekleri bir sisteme dönüşmüştür.

Yapılan düzenleme sonrası, yatırımcı KDV yüküne katlanmadan inşaatını gerçekleştirebilecek, mal veya hizmet tesliminde bulunan satıcılar da indirim yoluyla telafi edemedikleri vergileri talep etmeleri halinde iade alabileceklerdir.

Yapılan yasal düzenlemeye müteakip Mayıs ayında KDV Genel Uygulama Tebliğinde yapılan değişiklik ile uygulamanın nasıl olacağına ilişkin usul ve esaslarda netlik kazanmıştır.

İstisnanın Kapsamı,

• Bu istisnadan yararlanacak mükelleflerin, imalat sanayii ile turizme yönelik düzenlenmiş bir yatırım teşvik belgesine sahip olması gerekmektedir.

• İstisnanın uygulama süresi 01.05.2022 tarihinde başlayıp 31.12.2025 tarihinde sona ermektedir. Bu süre içinde imalat sanayii ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin yapılan teslim ve hizmetler KDV’den istisna edilmiştir.

• Yatırım teşvik belgesinin 01.05.2022 tarihinden önce düzenlenmiş olması KDV istisna uygulanmasına engel değildir.

• İmalat sanayii ile turizme yönelik inşaat işlerinin 31.12.2025 tarihini aşmamak kaydıyla yatırım teşvik belgesinde öngörülen süre içinde yapılmış olması gerekmektedir.

• KDV istisnası uygulanacak tutar imalat sanayii ile turizme yönelik inşaat harcama tutarının inşaat işlerine yönelik yatırım teşvik belgesinde (YTB) yer alan yatırım tutarı ile sınırlı olup bu tutarı aşmaması gerekmektedir. (Aşması halinde YTB revize edilmesi gerekmektedir.)

• Yatırım kapsamındaki inşaat işlerinde kullanılmak üzere alınan makine, araç-gereç ve tefrişatın (yatırım teşvik belgesinde yer alsa dahi) bu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

• İstisna hükmünün yürürlüğe girdiği 01.5.2022 tarihinden önce veya bu tarihten itibaren başlayan inşaat işlerine ilişkin, 01.05.2022 tarihten önce alınan mal ve hizmetlerin istisna belgesine dâhil edilmesi mümkün değildir.

• Devam eden yatırımlarda da 01.5.2022 tarihinden sonra yapılan mal ve hizmet alımları için KDV Kanunu ile yapılan bu düzenlemeden yararlanılacak olup, eski hüküm uygulanmayacaktır.

İstisnanın Uygulaması,

İstisnadan yararlanmak isteyen yatırım teşvik belgesi sahibi mükellefler KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine istisna belgesi almak için başvuruda bulunacaklardır.

Başvuruda bulunan mükellefler tarafından inşaat işlerine ilişkin istisna kapsamında alınacak mal ve hizmet listesi, hazırlanan projeye uygun olarak elektronik ortamda sisteme girilecek, vergi dairesince gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayanlara elektronik olarak sisteme girilen mal ve hizmetle sınırlı olmak üzere istisna belgesi verilecektir.

Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin alıcı tarafından onaylanmış (imza ve kaşe tatbik edilmiş) bir örneği satıcılara verilir. Kendisine teslim veya hizmetin istisna kapsamına girdiğini gösteren belge verilen satıcı mükelleflerce, başka bir şart aramaksızın istisna kapsamında işlem yapılır. Bu belgenin satıcılar tarafından Vergi Usul Kanunu’nun muhafaza ve ibraz hükümlerine uygun olarak saklanması gerekmektedir.

Mal teslimi ve hizmet ifası gerçekleştikçe alıcı ve satıcılar alım/satım bilgilerini sisteme girerler.

Projenin sonradan revize edilmesi, güncellenmesi veya ek proje düzenlenmesi halinde;

• Proje kapsamındaki mal ve hizmetlere ilişkin liste de elektronik ortamda revize edilir.

• Revizeye uygun olarak listeye yeni eklenen alışlar içinde istisna belgesi de revize edilmelidir.

• İstisna belgesi, 31.12.2025 tarihini geçmemek üzere projede öngörülen süreyle sınırlı olarak verilir. Projedeki sürenin revize edilmesi durumunda, istisna belgesindeki süre de revize edilir.

İstisna Belgesi Nasıl Kapatılır?

İstisna kapsamında mal ve hizmet alanlar istisna belgesinin süresinin sona erdiği tarih itibarıyla istisna belgesini vergi dairesine ibraz ederek kapattırmak zorundadır. Vergi dairesi istisna belgesinde yer alan mal ve hizmet bölümlerinin satıcılar tarafından doldurulup doldurulmadığını ve faturalarla uyumunu kontrol ederek istisna belgesini kapatır.

Yatırım Teşvik Belgesine Konu Yatırımın Tamamlanmaması,

Yatırım teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, zamanında alınmayan vergi, yatırım teşvik belgesi sahibi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.

İstisnanın Beyanı ve İadesi Nasıl Olacak?

Bu istisna kapsamında yapılan teslim ve hizmetler, teslim ve hizmetin yapıldığı döneme ait KDV beyannamesinin “İmalat Sanayii ile Turizme Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşlerine İlişkin Teslim ve Hizmetler” satırı aracılığıyla beyan edilecektir. İade talep edilmesi halinde teslime konu mal ve hizmet ilişkin Yüklenilen KDV tutarı yazılacaktır. İade talep etmek istemeyen mükellefler, “Yüklenilen KDV” sütununa “0” yazacaklardır.

Satıcı mükellefin iade talebi, bu istisna belgesi ve sisteme yapılan alış ve satış giriş bilgileri esas alınmak suretiyle, iade için gerekli diğer belgeler de aranarak genel esaslara göre mükellefin talebine uygun olarak nakden veya mahsuben yerine getirilecektir.

Yaşadığımız ekonomik gelişmeler, üretimin desteklenmesini bir ihtiyaç olmaktan çıkarmış artık bir zorunluluk halini almıştır. Bu nedenle yapılacak düzenlemeler kadar uygulamanın da nasıl olacağı önem kazanmaktadır. Uygulamanın sorun yaratmadan çok, olası sorunların çözümüne yönelik bürokratik işlemlerden arındırılmış bir şekilde yatırımcıların işlemlerini kolaylaştırıcı olması gerekmektedir.

Aslında tebliğ ile yapılan bu son değişiklikte ticari hayatın olağan akışına uygun olmayan düzenlemeler de bulunmakta olup, konuyu uzatmamak adına onu da başka bir yazımızda ele alacağız.

Tüm okuyucularıma sağlıklı günler dilerim.